TẠI SAO LŨ LỤT CHO PHÚ YÊN QUÊ TÔI!!!?? (THAM KHẢO AI)

 TẠI SAO LŨ LỤT CHO PHÚ YÊN QUÊ TÔI!!!??

Tên gọi Phú Yên xuất hiện từ năm 1611, dưới thời chúa Nguyễn Hoàng.

Trước sự quấy phá của Chiêm Thành, chúa Nguyễn Hoàng cử người đánh vào, chiếm đất, đặt thành phủ Phú Yên, lập hai huyện Đồng Xuân và Tuy Hòa.

Tên gọi Phú Yên mang ý nghĩa "Trù phú và yên ổn". Danh xưng này hầu như không thay đổi qua gần 4 thế kỷ, dù cấp hành chính có thay đổi (từ Phủ, Dinh, Trấn, Đạo, đến Tỉnh).　

Với lịch sử hơn 400 năm, Phú Yên mang ý nghĩa sâu xa và gắn liền với một vùng đất ven biển. Việc tên gọi "Tỉnh Phú Yên" không còn, có thể gây tiếc nuối nhiều cho những người yêu mến lịch sử và văn hóa địa phương này.

-Năm 1976: Phú Yên được sáp nhập với Khánh Hòa để thành lập tỉnh Phú Khánh.

-Ngày 30 tháng 6 năm 1989: Tỉnh Phú Khánh được chia tách trở lại thành hai tỉnh riêng biệt là Phú Yên và Khánh Hòa.

(Mục đích: Phục hồi địa giới hành chính cũ, phù hợp hơn với đặc điểm địa lý, kinh tế - xã hội và nguyện vọng của nhân dân địa phương, tạo điều kiện tập trung phát triển cho từng vùng).

-Tháng 7 năm 2025: Sát nhập với Đắk-Lắk, thành tỉnh Đắk-Lắk.

Phú Yên là tỉnh ven biển Nam Trung Bộ, nằm ở hạ lưu sông Ba - con sông lớn nhất khu vực. Do đặc điểm địa hình và vị trí, tỉnh này thường xuyên chịu ảnh hưởng của lũ lụt, đặc biệt là vào mùa mưa bão (thường từ tháng 10 đến tháng 12).

Các trận lũ lụt lớn và lịch sử:

Lịch sử Phú Yên đã ghi nhận nhiều trận lũ lụt cực lớn, gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản, tiêu biểu là:

•Lũ năm 1993: Được coi là một trong những trận lũ lịch sử, được người dân địa phương dùng làm mốc so sánh.

•Lũ năm 2009: Trận lũ kinh hoàng, đặc biệt tại khu vực Đồng Xuân, Tuy An, gây thiệt hại lớn về người và tài sản (khoảng 80 người chết, thiệt hại hơn 3.000 tỷ đồng), do mưa lớn cục bộ và sự biến đổi bất thường của thời tiết.

•Lũ năm 2013 và 2021: Mức lũ xấp xỉ hoặc vượt mức lịch sử 1993.

•Lũ năm 2025: Đỉnh lũ trên sông Ba tại trạm Củng Sơn (Phú Yên) đã vượt mức lịch sử năm 1993.

Đặc điểm lũ ở Phú Yên: Do đặc điểm sông Ba có thượng lưu ngắn và dốc, nên nước lũ tập trung rất nhanh, gây lũ quét và lũ lớn ở vùng hạ lưu đồng bằng Tuy Hòa và các vùng trũng thấp ven sông như Đồng Xuân, Tuy An.

・Thủy điện và Ảnh hưởng đến Lũ lụt

Thủy điện trên lưu vực sông Ba (như Thủy điện Sông Ba Hạ, Sông Hinh, Krông H'Năng...) có vai trò hai mặt đối với tình hình lũ lụt ở hạ lưu Phú Yên:

-Vai trò Điều tiết (Giảm lũ):

Trong các trận mưa lũ vừa và nhỏ, hồ thủy điện có chức năng cắt và giảm đỉnh lũ bằng cách tích nước vào dung tích phòng lũ, giúp làm chậm và giảm lưu lượng nước đổ về hạ du, bảo vệ khu vực đồng bằng.

-Vai trò Tiềm ẩn rủi ro (Tăng lũ):

Trong các trận lũ lớn cực đoan: Khi lượng mưa về quá lớn (vượt xa khả năng thiết kế của hồ), các hồ thủy điện buộc phải xả lũ với lưu lượng rất lớn (thậm chí kỷ lục như Thủy điện Sông Ba Hạ xả hơn 16.000m3/s trong trận lũ vừa qua, để đảm bảo an toàn đập.

Việc xả lũ đột ngột hoặc lưu lượng lớn trùng với lúc đỉnh lũ tự nhiên đang dâng cao sẽ làm lũ chồng lũ, khiến nước ở hạ lưu dâng lên nhanh hơn, gây ngập lụt nghiêm trọng và thiệt hại lớn hơn cho người dân ở vùng trũng thấp.

・Vấn đề quy trình vận hành:

-Dư luận và các chuyên gia thường đặt câu hỏi về việc các hồ có chủ động hạ mực nước về mức đón lũ trước khi có mưa lớn hay không, vì mục tiêu phát điện có thể đôi khi không đồng nhất hoàn toàn với mục tiêu phòng lũ.

-Khả năng cắt lũ hạn chế: Nhiều chuyên gia nhận định dung tích phòng lũ của các hồ thủy điện trên sông Ba còn khá nhỏ so với lượng nước lũ cực đoan, nên khả năng cắt đỉnh lũ chỉ đạt khoảng 5% – 15% trong điều kiện bình thường.

Tóm lại, Phú Yên là vùng "rốn lũ" của miền Trung, dù sự tồn tại của các hồ thủy điện là cần thiết nhưng nguy cơ "lũ chồng lũ" khi mưa lớn kéo dài sẽ gây ra thiệt hại nghiêm trọng hơn mức bình thường.

(Tham khảo AI)