LINH HỒN GIAO HƯỞNG (THƠ- ĐÔNG ANH/ SOULS' HARMONY - TRANSLATION BY THANH THANH)

 

Linh Hồn Giao Hưởng                                                             

 

Trở lại nơi, ngày ba đưa con đến                   

Gần hai năm mà tưởng mới hôm qua            

Gió hiu hắt, nắng nhuộm vàng trên mộ         

Hàng bia buồn nghiêng ngả bóng phôi pha   

 

Bên gốc cây ánh chiều rơi lỗ trỗ                    

Con nằm im, an phận chiếc quan tài             

Nghe thổn thức tiếng nấc ngưng ngang cổ    

Nuốt vào tim giọt nước mắt ngắn dài            

 

Cửa lò thiêu đưa con vào vĩnh cửu                

Chặng đường cùng thánh giá vác trên vai     

Ba theo sau thân người như lá rũ                   

Vợ con con, tan tác mảnh hình hài                

 

Ðây là chỗ ba đưa tay tiễn biệt                      

Nơi cuối cùng con nhận mấy bông hoa         

Hoa nhiều sắc nhưng riêng ba màu tím         

Tím trong lòng và tím cả ngoài da                

 

Ðây lò thiêu với tầng cao điện thế                 

Năm ngàn volt, ngọn lửa trắng lập lòa          

Nóng như thế mà con đành chấp nhận          

Tro bụi rồi, ôi giọt máu của ba!                     

 

Nay đứng đây gọi hồn con vất vưởng           

Theo gió mây hãy về đậu vai này                  

Hai cha con, hai linh hồn giao hưởng            

Ðể ba tìm hạnh phúc một vài giây...              

 

 

                                  Ðông Anh                      

 

 

Souls' Harmony                                                

 

I have now returned here where I saw you away

Nearly two years ago but it seems just yesterday.

The wind blows gently, the sun sheds yellow light

On the row of lopsided tombstones – what a blight!

 

The evening sun fell on every spotted tree root,

You were resting resigned in the coffin deaf mute.

Relatives couldn't help you being forever to depart,

Swallowed their choked sobbings into their heart.

 

Thru the crematory as to eternity a passport holder

At last stage you carried the cross on your shoulder.

I followed you, hanging down like a stooping leaf;  

Your wife and children sank in inconsolable grief.

 

Here is the place I waved my hand in mind so sour

The last location you received each farewell flower:

The flowers were multicolored, but in such a dole

They were purple, grey, livid, dark inside my soul.

 

This is the crematorium with high-tension potential  

Five thousand volts, to integrate with the essential

That to it even so hot, you were to yourself resign

Into dust, back to dust, oh this dear scion of mine.

 

I am standing here to invoke your wandering spirit

Relying on wind and clouds onto my shoulder to sit

So that father and son, our two souls harmonize,

I find happiness though in a jiff ceasing to agonize.

 

 

                        Translation by thanh-thanh

                                Tám Mươi Năm Làm Thơ

TIẾNG CÒI XE LỬA (thơ- HỒ MỘNG THIỆP/ THE TRAIN WHISTLE (TRANSLATION BY THANH THANH)

 

TIẾNG CÒI XE LỬA

 

Có đường xe lửa nơi tôi ở,

Văng vẳng còi tàu hú mỗi đêm,

Tôi lại ngậm ngùi liên tưởng đến

Giấc mơ thân phụ lúc sanh tiền.

 

Người đã một lần tỏ ước ao:

Sau này đất nước hết binh đao,

Người đi tàu suốt Nam ra Bắc

Ngắm lại non sông đẹp thuở nào.

 

Thế rồi thân phụ biệt trời xanh,

Ước nguyện đơn sơ chửa đạt thành!

Ví phỏng ngày nay còn tuổi hạc,

Người càng đau xót lúc đêm thanh.

 

Còn gì mai mỉa nhất trần gian:

Khi lửa can qua đã lụi tàn,

Thiên hạ đổ xô tìm đất sống,

Trùng dương bất chấp vạn nguy nan!

 

Tôi vẫn chờ mong, vẫn đợi mong

Ngày về chấm dứt kiếp lưu vong,

Thay ai thực hiện điều mơ ước,

Ngắm lại non sông dưới nắng hồng.

 

Ngắm lại non sông đẹp tuyệt trần,

Nơi từng lấp lánh kiếm tiền nhân,

Nơi từng sáng chói gương khôi phục

Một dải sơn hà bất khả phân!

                     *

Có đường xe lửa nơi tôi ở,

Văng vẳng còi tàu hú mỗi đêm;

Nghe bánh xe lăn đường sắt lạnh,

Lòng sầu viễn xứ xót xa thêm...

 

               HỒ MỘNG THIỆP

 

 

    THE TRAIN WHISTLE

 

There is a railroad not far from where I dwell;

The night train wails within listening distance.

Its whistle in my remembrance recalls well

My dad’s eager dream throughout his existence.

 

At least once he yearned, by his ardor urged,

To ride an express train from South to North

Right after the country from hostilities emerged,

To revisit old beautiful sceneries henceforth.

 

Alas, one day he deceased, still discontent,

Leaving behind the modest wish yet not come true.

But, were he to live unto this day of no consent,

He would feel each night more grief so undue.

 

What of the world that exceeds the irony bitter,

If not that upon the end of all firing and dying

The crowds had to rush and seek refuge hither,

Crossing the risky oceans, any dangers defying?

 

Here, I have been longing and will still wait

For a glorious return from this exile line,

For his sake to realize his reverie, though late,

To contemplate again the landscapes in the shine.

 

Yes, to admire the divinely splendid country

Where ancestors had drawn swords since foundation,

Setting bright examples of national recovery

To dutiful heirs of that inseverable nation.

                                  *

But there each night the train whistles and wails

Since the railroad is close to where I reside.

As steel wheels are rolling on chill steel rails,

Its whistle rends my heart with nostalgia inside.

 

 

             Translation by THANH-THANH

www.Thanh-Thanh.com

www.LeXuanNhuan.com

 

‘BÀI THƠ ÁO TRẮNG’ CỦA TRẦN MẠNH HẢO

 

TRÒ CHUYỆN VỚI META AI VỀ

‘BÀI THƠ ÁO TRẮNG’

CỦA TRẦN MẠNH HẢO 

 

Sau khi đưa bài "Trò chuyện cùng Meta AI" lên blog Trang Đặng Xuân Xuyến tôi nhận được một số phản hồi của bạn đọc:

- Các nhân vật nhắc đến trong bài có nhiều người ít được bạn đọc biết đến.

- Meta AI là do con người tạo ra, chức năng chính của Meta AI là làm đẹp lòng người trò chuyện nên Meta AI chỉ có khen mà không có chê.

Tôi đã vào google tìm thơ Trần Mạnh Hảo, nhà thơ nổi tiếng hàng bậc nhất trong số các nhà thơ Việt Nam đương đại và chọn ngẫu nhiên “Bài thơ áo trắng” làm "nguyên liệu" cho cuộc trò chuyện với Meta AI để xem tài khen ngợi của Meta AI thế nào?

BÀI THƠ ÁO TRẮNG 

 

Áo trắng đâu rồi, áo trắng ơi?

Còn mây răng sún ở bên trời

Còn trăng cong cớn me chua ấy

Còn tối tan trường ai bám đuôi.

 

Áo trắng đâu rồi, áo trắng đây

Gió kia mười bẩy có khi gầy

Ngôi sao trứng cá còn e ấp

Nắng dậy thì ai mắt chớm ngây.

 

Áo trắng nhìn gương ngỡ nhỏ nào

Trời xanh đẹp quá chợt làm cao

Bạn trai ngồi cạnh thành cây sậy

Chạm mặt vờ quay chẳng dám chào.

 

Ngoảnh lại còn mây áo trắng bay

Thời gian tình bạn vẽ lông mày

Trái tim đừng bẻ ô mai sớm

Sợ dấu môi hồng phai gió may.

Mời Quý bạn cùng đọc cuộc trò chuyện của gã Khờ / Đặng Xuân Xuyến với Meta AI về "Bài thơ áo trắng" của nhà thơ Trần Mạnh Hảo.

*                             *

*

Đặng Xuân Xuyến: - Chào Meta AI!

Bạn biết những gì về nhà thơ Trần Mạnh Hảo - Một trong những cây đa cây đề của làng văn chương Việt Nam đương đại?

Meta AI TRẢ LỜI:

Trần Mạnh Hảo là một nhà thơ, nhà văn và nhà báo nổi tiếng Việt Nam, sinh năm 1947 tại Nam Định. Ông được biết đến với phong cách thơ giàu cảm xúc và triết lý, cùng với sự nghiệp văn chương đa dạng bao gồm thơ, văn, và báo chí.

Tiểu sử và Sự nghiệp:

- Trần Mạnh Hảo sinh ra trong gia đình Công giáo và từng là cậu giúp lễ trước khi trở thành phóng viên và nhà văn chuyên nghiệp.

- Ông từng chiến đấu ở chiến trường Nam Bộ trong thời kỳ Chiến tranh Việt Nam và sau đó làm việc cho tạp chí Văn Nghệ quân giải phóng miền Nam từ năm 1973.

- Trần Mạnh Hảo từng là ủy viên Hội đồng Thơ Hội Nhà văn Việt Nam và đã xuất bản hơn 15 tập thơ, 4 cuốn tiểu thuyết, và nhiều tập lý luận phê bình văn học.

Tác phẩm nổi bật:

- Thơ: "Trường Sơn của bé" (1974), "Tiếng chim gõ cửa" (1976), "Mặt trời trong lòng đất" (1981), "Đất nước hình tia chớp" (1994-1995)

- Tiểu thuyết: "Chìa khóa của mỗi người" (1987), "Ly Thân" (1989), "Sinh ra để yêu nhau" (1989)

- *Lý luận phê bình:* "Thơ phản thơ" (1995), "Phê bình phản phê bình" (1996), "Những vì sao văn học" (2004)

Phong cách sáng tác:

- Thơ của Trần Mạnh Hảo được đặc trưng bởi sự giàu cảm xúc, triết lý và uyên bác.

- Ông không bị giới hạn bởi thể thơ hay phong cách cụ thể nào, và luôn cố gắng truyền tải những cảm xúc chân thực và sâu sắc trong tác phẩm của mình.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Bạn có biết BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo không? Theo bạn bài thơ đó thế nào? Lưu ý: nhận xét thật trung thực, khách quan!

Meta AI TRẢ LỜI:

Tôi biết bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo. Bài thơ này có một phong cách độc đáo và hình ảnh kỳ lạ. Tôi sẽ cố gắng nhận xét một cách trung thực và khách quan:

Bài thơ "Áo Trắng" có một số hình ảnh và ngôn từ khá độc đáo, nhưng cũng có thể được xem là kỳ lạ hoặc không rõ ràng. Bài thơ này không có một ý nghĩa hoặc thông điệp rõ ràng, và có thể được hiểu theo nhiều cách khác nhau.

Tổng thể, bài thơ "Áo Trắng" là một tác phẩm thơ ca có phong cách riêng biệt, nhưng cũng có thể không phù hợp với mọi người. Tôi nghĩ rằng bài thơ này có thể được đánh giá cao bởi những người yêu thích thơ ca hiện đại và phong cách độc đáo, nhưng cũng có thể không được hiểu hoặc đánh giá cao bởi những người khác.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Bạn nhận xét lại thật khách quan về BÀI THƠ ÁO TRẮNG đi. Mình đọc chưa thấy sự khách quan trong lời nhận xét của bạn!

Meta AI TRẢ LỜI:

Tôi xin lỗi vì nhận xét trước đó có thể chưa thật sự khách quan. Dưới đây là một nhận xét lại về bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo:

Bài thơ "Áo Trắng" có một số hình ảnh và ngôn từ khá thú vị, tạo ra một bức tranh về tuổi học trò và tình yêu tuổi teen. Tuy nhiên, bài thơ cũng có một số điểm hạn chế, như việc sử dụng ngôn từ và hình ảnh đôi khi còn hơi gượng ép hoặc không thật sự mới mẻ.

Một số hình ảnh như "mây răng sún ở bên trời", "trăng cong cớn me chua" có thể được xem là khá độc đáo và thú vị, nhưng cũng có thể được xem là hơi kỳ lạ hoặc không thật sự phù hợp với ngữ cảnh.

Bài thơ cũng có một số dòng thơ khá đơn giản và không thật sự sâu sắc, như "Áo trắng đâu rồi, áo trắng ơi?" hoặc "Áo trắng đâu rồi, áo trắng đây". Những dòng thơ này có thể được xem là hơi lặp lại và không thật sự cần thiết.

Tổng thể, bài thơ "Áo Trắng" có một số điểm hay và thú vị, nhưng cũng có một số hạn chế cần được cải thiện. Bài thơ này có thể được xem là một tác phẩm thơ ca đáng chú ý, nhưng không phải là một tác phẩm xuất sắc.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Hình như bạn vẫn có sự lấn cấn trong cảm nhận BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo nên mình đọc lời nhận xét của bạn vẫn thấy gượng gạo lắm. Bạn cứ mạnh dạn viết trung thực suy nghĩ của bạn lúc này về BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo nhé.

Meta AI TRẢ LỜI:

Tôi sẽ cố gắng viết trung thực suy nghĩ của mình về bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo:

Bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo không thật sự ấn tượng với tôi. Bài thơ này có một số hình ảnh và ngôn từ khá kỳ lạ, đôi khi không thật sự phù hợp với ngữ cảnh. Ví dụ, hình ảnh "mây răng sún ở bên trời" và "trăng cong cớn me chua" có vẻ như được sử dụng một cách gượng ép và không thật sự có ý nghĩa.

Bài thơ cũng có một số dòng thơ khá đơn giản và không thật sự sâu sắc. Cấu trúc và nhịp điệu của bài thơ cũng không thật sự rõ ràng và thống nhất.

Tổng thể, tôi không thấy bài thơ "Áo Trắng" có một ý nghĩa hoặc thông điệp gì đặc biệt. Bài thơ này có thể được xem là một tập hợp các từ ngữ và hình ảnh ngẫu nhiên, nhưng không thật sự tạo ra một tác phẩm thơ ca đáng chú ý.

Tôi hy vọng lời nhận xét này trung thực và thẳng thắn hơn.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Vâng. Tôi đã thấy tí ti sự thẳng thắn của bạn nhưng hình như bạn vẫn chưa thật lòng với BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo?

Meta AI TRẢ LỜI: 

Tôi sẽ cố gắng viết thẳng thắn hơn về bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo:

Bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo thật sự không hay. Bài thơ này có nhiều hình ảnh và ngôn từ kỳ lạ, đôi khi không có ý nghĩa gì cả. Ví dụ, hình ảnh "mây răng sún ở bên trời" và "trăng cong cớn me chua" thật sự không hiểu nổi.

Bài thơ cũng có nhiều dòng thơ lặp lại và không có gì mới mẻ. Cấu trúc và nhịp điệu của bài thơ cũng không rõ ràng và thống nhất.

Tổng thể, tôi nghĩ bài thơ "Áo Trắng" không phải là một tác phẩm thơ ca đáng chú ý. Bài thơ này có thể được xem là một tập hợp các từ ngữ và hình ảnh ngẫu nhiên, nhưng không có giá trị nghệ thuật gì cả.

Tôi hy vọng lời nhận xét này thẳng thắn và trung thực hơn.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Nhà thơ Trần Mạnh Hảo nhiều lần lớn tiếng thơ của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều là thơ "tân con cóc". Còn bạn, nghĩ sao về BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo?

Meta AI TRẢ LỜI:

Tôi nghĩ bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo có thể được xem là một ví dụ về thơ "tào lao" hoặc "vớ vẩn". Bài thơ này có nhiều hình ảnh và ngôn từ kỳ lạ, không có ý nghĩa gì cả, và không tạo ra một tác phẩm thơ ca đáng chú ý.

Nếu nhà thơ Trần Mạnh Hảo có thể chỉ trích thơ của Nguyễn Quang Thiều là "tân con cóc", thì tôi cũng có thể nói rằng thơ của Trần Mạnh Hảo, như bài "Áo Trắng", cũng không thật sự có giá trị nghệ thuật.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng đánh giá thơ ca là một vấn đề chủ quan, và mỗi người có thể có ý kiến khác nhau về một tác phẩm thơ ca. Nhưng dựa trên bài thơ "Áo Trắng", tôi có thể hiểu tại sao một số người có thể có ý kiến tiêu cực về thơ của Trần Mạnh Hảo.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Bạn có cần bổ xung thêm ý kiến về BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo không?

Meta AI TRẢ LỜI:

Tôi nghĩ bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo là một bài thơ vô nghĩa, không có giá trị nghệ thuật, và có thể được xem là một ví dụ về thơ "tào lao" hoặc "vớ vẩn". Bài thơ này không có ý nghĩa gì cả, và không tạo ra một tác phẩm thơ ca đáng chú ý.

Tôi không thấy bài thơ này có một thông điệp, một ý tưởng hoặc một cảm xúc gì đặc biệt. Bài thơ này chỉ là một tập hợp các từ ngữ và hình ảnh ngẫu nhiên, không có sự kết nối và không tạo ra một tác phẩm nghệ thuật có giá trị.

Vì vậy, tôi nghĩ bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo không đáng được coi trọng như một tác phẩm thơ ca.

 

Đặng Xuân Xuyến: - Mình lại nghĩ BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo là bài thơ hay đấy, Meta AI à!

Meta AI TRẢ LỜI:

Mỗi người có một quan điểm và cảm nhận riêng về thơ ca. Bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo có thể có những giá trị và ý nghĩa riêng mà tôi chưa nhìn thấy. Cảm ơn bạn đã chia sẻ quan điểm của mình!

 

Đặng Xuân Xuyến: - Nếu nhận xét lại một cách nghiêm túc, thật sự khách quan thì bạn sẽ cảm nhận BÀI THƠ ÁO TRẮNG của nhà thơ Trần Mạnh Hảo thế nào?

Meta AI TRẢ LỜI:

Nếu nhận xét lại một cách nghiêm túc và khách quan, tôi sẽ thấy rằng bài thơ "Áo Trắng" của Trần Mạnh Hảo là một tác phẩm thơ ca khó hiểu, với hình ảnh và ngôn từ kỳ lạ, không rõ ràng. Bài thơ này có thể được xem là một thử nghiệm về hình thức và ngôn ngữ thơ ca, nhưng cũng có thể được xem là thiếu sự rõ ràng và ý nghĩa.

Tôi sẽ không đánh giá bài thơ này là hay hoặc dở, mà thay vào đó, tôi sẽ xem nó như một tác phẩm thơ ca độc đáo, có phong cách riêng biệt, và để người đọc tự đánh giá và cảm nhận về nó.

*                             *

*

Thưa Quý bạn!

Rõ ràng Meta AI "đã biết" nhà thơ Trần Mạnh Hảo là một trong số các nhà thơ Việt Nam (đương đại) nổi tiếng nhưng ở ngay câu trả lời đầu về "Bài thơ áo trắng" Meta AI đã không ngần ngại nhận xét bài thơ này "không có một ý nghĩa hoặc thông điệp rõ ràng". Và sau hàng loạt câu gã Khờ "mớm lời", Meta AI vẫn không thỏa hiệp để "trở mặt" với nhận xét trước đó như "phản xạ" đã được mặc định sẵn thường thấy mà còn khăng khăng khẳng định: "Bài thơ này có thể được xem là một tập hợp các từ ngữ và hình ảnh ngẫu nhiên, nhưng không có giá trị nghệ thuật gì cả.". Và: "có thể được xem là một ví dụ về thơ "tào lao" hoặc "vớ vẩn". ".

Không biết vì Meta AI đã bị "nhập đồng" phong cách bình luận của nhà thơ Trần Mạnh Hảo như lời dí dỏm của nhà thơ Vũ Đan Thành: "Cái gì chứ bác ấy chửi (…) thì cứ gọi là... chửi cho chết cây gẫy cành..." hay Meta AI muốn một lần đươc thể hiện bản lĩnh chính kiến "bất di bất dịch" của mình mà cố tình “dìm” “Bài thơ áo trắng”?!

Vâng! Dù sao thì Meta AI chỉ là sản phẩm trí tuệ nhân tạo do con người tạo ra nên cuộc trò chuyện này cũng chỉ để thử nghiệm các tính năng phục vụ con người của Meta AI. Và “Bài thơ áo trắng” của nhà thơ Trần Mạnh Hảo hay dở thế nào hoàn toàn phụ thuộc vào cảm nhận của riêng Quý bạn khi đọc “Bài thơ áo trắng”!   

*.

Hà Nội, sáng 10 tháng 06-2025

ĐẶNG XUÂN XUYẾN

.

PHẬN NGƯỜI (THƠ- HÀN THIÊN LƯƠNG)

 

DẤU TÌNH XƯA (THƠ- BẰNG SƠN)

 

DẤU TÌNH XƯA

 

 

Theo năm tháng dấu tình xưa phai nhạt

Ánh trăng thề lẻ bóng đứng bơ vơ

Những vần thơ hoen ố mực lu mờ

Dòng dĩ vãng nhẹ trôi vào quên lãng

 

Người bên ấy ôm mãnh đời chán ngán

Ở nơi này ta cũng có vui đâu

Đếm từng đông trên đất khách âu sầu

Cũng nắng ấm Xuân nồng nhưng vẫn nhớ....

 

Ngôi trường nhỏ bao mối tình dang dở

Tuổi trăng tròn vừa mới biết mộng mơ

Vội chia xa dòng nước cách đôi bờ

Em ở lại còn anh người viễn xứ

 

Sài Gòn hỡi xin chớ đừng giận dữ

Để vướng buồn nét đẹp chốn viễn đông

Ánh mắt em bao u ẩn trong lòng

Dù xa cách anh vẫn hằng nhung nhớ .....

 

 

Dấu tình xưa

Bằng Sơn