Từ PHI-TRƯỜNG ÐÀ-NẴNG
Ra SÂN BAY GIA-LÂM
PHI-TRƯỜNG Ðà-Nẵng là sân-bay lớn nhất, sau Tân-Sơn-Nhất của Thủ-Ðô Sài-Gòn.
Hôm ấy, tôi có việc vào trụ-sở của hãng hàng-không “Air America” của Hoa-Kỳ thì thấy Ông Vũ Hồng Khanh, là một lão-lãnh-tụ của Việt-Nam Quốc Dân Ðảng, đáp phi-cơ “Air America” từ Sài-Gòn ra. Có nhiều nhân-vật cao-cấp của chính-đảng ấy tại các Tỉnh+Thị ngoài này đến đón ông; họ dùng xe hơi mà trên xe nào cũng có gắn đảng-kỳ. Ông ra Miền Trung với một mục đích: hòa-giải để thống-nhất các hệ-phái vẫn chống-phá nhau lâu nay. Việc ấy tôi đã biết trước; nhưng tôi không định đến xem mà chỉ tình-cờ thấy thôi.
Sau đó, tôi về văn-phòng thì được Sở Ðặc-Cảnh Thị-Xã Ðà-Nẵng báo-cáo là Ông Vũ Hồng Khanh đã đáp phi-cơ “Air Vietnam” ra đến nơi rồi.
Một trong các lý-do báo-cáo sai-lầm là vì không có nhân-viên Cảnh-Sát gác tại cổng phi-trường. Nhân-viên phụ-trách bên trong thì là Sắc-Phục, không làm công-việc tình-báo, vào ra theo xe chở khách của “Air Vietnam”, ở luôn trong đó cho đến hết ngày.
HÃNG hàng-không dân-sự “Air Vietnam” dùng chung phi-trường Ðà-Nẵng với các phi-cơ quân-sự của Sư Ðoàn I Không-Quân; nhưng tại cổng vào phi-trường thì chỉ có một nhân-viên Quân-Cảnh canh gác. Nhân-viên này không kiểm-soát thường dân, và thường không cho thường-dân lẻ-loi đi bộ hay đi xe đạp, xe gắn máy vào phi-trường. Xe “Air Vietnam” chở hành-khách và hành-lý, cùng các loại xe-hơi khác, vào đến nhà-ga thì hành-khách lẫn-lộn với những người đi đưa, đi đón, cũng như các người vào ra buôn bán tại đây; và hành-lý thì lẫn-lộn với đồ-đạc, vật-dụng của câu-lạc-bộ sân bay; nên khó phát-hiện, ngăn-ngừa kẻ gian, việc gian.
Chỉ riêng một việc, cứ mỗi buổi chiều cuối tuần, khoảng bốn/năm giờ, là có hằng chục cô-gái có vẻ là con nhà-lành, nữ-sinh, chực sẵn ở cổng để các phi-công ra đón nhận vào, ở lại suốt đêm bên trong cư-xá sĩ-quan, cũng đã là một sơ-hở đối với an-ninh nội-vi phi-trường rồi.
Tôi đã nêu vấn-đề này ra, và phải can-thiệp với các giới-chức an-ninh quân-sự liên-hệ, nên Bộ Chỉ-Huy Cảnh-Lực Thị-Xã Ðà-Nẵng mới cắt nhân-viên Cảnh-Sát dân-sự đến gác ở cổng, cũng như bên trong nhà-ga, cho phép và kiểm-soát thường-dân vào ra phi-trường quốc-tế quan-trọng này của Việt-Nam Cộng-Hòa.
THẠC-SĨ VŨ VĂN MẪU
& LỰC-LƯỢNG HÒA-HỢP HÒA-GIẢI DÂN-TỘC
HÔM đó, tôi đến phi-trường Ðà-Nẵng để xem phái-đoàn Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc từ Sài-Gòn ra, đồng-thời quan-sát hoạt-động của toán CSQG mới được nâng lên thành Cuộc tại phi-trường này, sau khi xảy ra hai vụ không-tặc nổ phi-cơ “Air Vietnam” – vụ trước kết-thúc ở Phú-Bài ngoài Huế, và vụ sau chấm dứt ở Phan-Rang nhưng xuất-phát từ Đà-Nẵng này.
Thiếu-Tá Tôn Thất Lộc – hồi còn ở Huế, là một giáo-sư tại Trường “Quốc-Gia Âm-Nhạc” nay làm Trưởng-Cuộc ở đây, với tôi là chỗ bạn thân từ xưa.
Anh đùa hỏi tôi: tại sao gọi là Trưởng-Cuộc, mà không là Cuộc-Trưởng – chữ “Trưởng” đứng sau, như trong “Tiểu-Khu-Trưởng”, “Chi-Khu-Trưởng”, “Xã-Trưởng”, v.v...
Tôi có biết một lý do, nhưng tránh trả lời.
Chỉ vì “Trung-Ương” đã khoái nên chọn chữ “Cuộc” thay vì “Trạm”, “Bót”, “Ðồn”, “Phân-Chi”, để gọi cấp Xã của Ngành/Nghề mình. Nhưng “Cuộc” chỉ là biến-âm của “Cục”, nếu gọi “Cuộc-Trưởng” thì nó đồng-nghĩa với “Cục-Trưởng”; mà “Cục-Trưởng” thì là chức danh của các đại-tá, có thể là tướng, đứng đầu các Cục tại Bộ Tổng-Tham-Mưu. Gọi cấp thấp nhất của mình là Cuộc-Trưởng có thể bị hiểu ngầm là xem các Cục-Trưởng khá cao bên quân-ngũ ngang hàng với các Cục/Cuộc-Trưởng dưới chót của mình. Vì thế nên phải đảo thành “Trưởng-Cuộc” Cảnh-Sát Quốc-Gia.
LÁT sau thì các loại xe chở hành-khách và người đi đón/đi đưa tấp-nập vào.
Ðại-Tá Ðàm Trung Mộc, luật-gia, một cấp chỉ-huy và giảng-sư kỳ-cựu của CSQG, hôm nay lên đường rời Vùng I sau mấy ngày thanh-tra ngoài này. Tôi đến nói chuyện với ông.
Một lát thì có Đại-Tá Lê Ðạt Công, Trưởng Phòng 2 Quân Ðoàn III & Quân-Khu III – ra đây xử-lý thường-vụ trong lúc Đại-Tá Phạm Văn Phô, Trưởng Phòng 2 Quân-Ðoàn I & Quân-Khu I đi công-tác tại Hoa-Kỳ – cũng đến phi-trường để vào Biên-Hòa. Tôi giới-thiệu hai người với nhau. Đại-Tá Công tưởng Đại-Tá Mộc cũng ở trong ngành Ðặc-Cảnh như tôi, nên vỗ vai tôi mà nói với Đại-Tá Mộc: “Cứ như tay này chúng tôi mới thật nể-vì. Tình-báo phải thế; tự-tin, tự-lực, chứ không che dù như mấy người khác!”
Một số đại-tá khác cũng đến. Tôi giới-thiệu Đại-Tá Dương Công Liêm với các Đại-Tá Mộc, Công, và Lê Bá Khiếu. Đại-Tá Khiếu là Tỉnh-Trưởng Tỉnh Quảng-Ngãi. Đại-Tá Liêm là Liên Ðoàn-Trưởng Công-Binh Quân Ðoàn II đóng ở Quy-Nhơn; anh cũng làm thơ như tôi từ thuở đôi mươi. Ðại-Tá Ðỗ Tung là Trưởng Phái Ðoàn VNCH trong Ban Liên-Hợp Quân-Sự 2-Bên tại Khu-Vực II ở đây.
PHI-CƠ đáp xuống.
Ban lãnh-đạo trung-ương của “Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc” – hậu-thuẫn cho Đại-Tướng Dương Văn Minh – tiến vào.
Thạc-Sĩ Vũ Văn Mẫu, Chủ-Tịch, cùng với Giáo-Sư Võ Ðình Cường, Dân-Biểu Phan Xuân Huy, v.v...
Các đại-diện của LLHHHGDT Đà-Nẵng ra đón. Có một số đồng-bào cũng đến chào họ. Tôi thấy Bác-Sĩ Phạm Văn Lương, chủ-nhân bảo-sanh-viện ngay trước nhà tôi, trên đường Lê Lợi, nói gì với Giáo-Sư Võ Đình Cường mà mắt nhìn về phía tôi.
Trước hôm tôi ra Vùng I này, trong một bữa tiệc do một số bác-sĩ (trong đó có Bác-Sĩ Phạm Văn Lương mà sau này ra Đà-Nẵng rồi, gặp mặt lại, tôi mới biết), khoản-đãi Đại-Tá Lê Trọng Ðàm, Tư-Lệnh Cảnh-Lực Vùng II, Đại-Tá Đàm đã giới-thiệu tôi là tân-“Giám Ðốc Công-An Miền Trung”.
Chức-vụ Giám-Đốc-một-Nha-nhiều-Sở của tôi đã được quy-định bằng một Sắc-Lệnh của chính-phủ, nhưng văn-kiện ấy chỉ được phổ-biến hạn-chế, để bảo-mật tổ-chức của Ngành. Cảnh-Sát Ðặc-Biệt là danh-xưng mới của ngành Công-An.
Khi đến chỗ tôi, giáo-sư Võ Ðình Cường, sau mười mấy năm, vẫn nhận ra tôi. Anh ngạc-nhiên hỏi tôi:
– Bây giờ Thanh-Thanh làm gì, ở đây?
– Tôi hiện nay là “Giám Ðốc Công-An Miền Trung”!
Cái tước-hiệu ấy đã có một thời tác-động mạnh lên tâm-trí người dân Miền Trung. Tôi cố ý nhắc đến mấy tiếng ấy với Giáo-Sư Cường, là người hồi xưa đã hơn một lần bị thẩm-vấn tại cơ-quan nói trên.
Giáo-Sư Cường quay lại giới-thiệu tôi với Giáo-Sư Mẫu:
– Ðây là thi-sĩ Thanh-Thanh, một người anh-em từ xưa.
Thượng-Nghị-Sĩ Vũ Văn Mẫu chào, bắt tay tôi, và nói:
– Rất hân-hạnh được biết đại-tá.
Các người kia cũng chào và bắt tay tôi. Tôi cười nhấn mạnh với Dân-Biểu Phan Xuân Huy:
– Ông dân-biểu ở ngoài này thì tôi đã có biết rồi. Trong vùng trách-nhiệm của tôi mà!
Nguyên Ông Huy là thành-viên giảng-huấn của Viện Ðại-Học Huế; nhưng ông bí-mật hoạt động cho Việt-Cộng, Ðặc-Cảnh chúng tôi đã có đầy-đủ hồ-sơ. Cũng như Dân-Biểu Nguyễn Công Hoan của Tỉnh Phú-Yên, mà tôi biết được hồi tôi nắm Ngành Ðặc-Cảnh Vùng II. Và nhiều người khác, vân vân.
Họ là nhân-vật dân-cử, được quyền bất-khả xâm-phạm, nên gây khó-khăn cho Ngành An-Ninh.
Cường thân-Cộng, Huy thờ-Cộng, đều là quân-sư của Mẫu, khích động đại-khối quần-chúng ở ngay trong vòng đùm-bọc của Chính-Quyền Quốc-Gia.
Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc tổ-chức mít-tinh khắp nơi, công-khai đòi-hỏi Việt-Nam Cộng-Hòa đơn-phương ngưng bắn, tiến tới bắt tay với kẻ thù. Ðiều lạ là không thấy có cấp+chức nào trong chính-quyền, từ trung-ương đến địa-phương, ra mặt đối-đáp gì. Tôi bèn đề-nghị, và được Thiếu-Tướng Nguyễn Khắc Bình (Tư-Lệnh Cảnh-Lực Quốc-Gia) và Chuẩn-Tướng Huỳnh Thới Tây (Tư-Lệnh Đặc-Cảnh Trung-Ương) cho phép, đứng ra tiếp-xúc với họ để tìm hiểu, trao đổi những vấn-đề cần.
Lần này ra đây, họ sẽ đi đâu và làm những gì, chúng tôi đã biết rõ rồi; một phần là nhờ Ðặc-Cảnh các Tỉnh liên-hệ, một phần là do mật-viên của tôi nằm ngay bên trong Chùa Tỉnh-Giáo-Hội Ðà-Nẵng ở đường Ông Ích Khiêm – là trạm đầu-tiên cũng như cuối-cùng của họ trên mỗi chuyến đi các tỉnh Miền Trung. Nhưng tôi giả-vờ như chưa biết gì, vừa để thăm dò thái-độ của họ, vừa để bảo-mật đường dây của mình:
– Quý vị dự-định làm gì, nhất là tập-trung đông người, vui lòng thông-báo cho chính-quyền địa-phương, để xin nhân-viên đến giữ an-ninh. Ðừng để xảy ra sự-việc đáng tiếc như vụ vừa rồi trong Nam. Quý vị thừa biết là Việt-Cộng sẵn-sàng trà-trộn vào đám đông.
Thạc-Sĩ Mẫu đáp ngay:
– Vâng. Chúng tôi rất tiếc về vụ lộn-xộn vừa rồi trong đó, bởi vì đồng-bào đến dự quá đông, như cả biển người sùng-sục, ra ngoài dự-liệu của chúng tôi. Nhưng chúng tôi đã chấn-chỉnh lại mọi sự rồi. Xin đại-tá yên tâm...
VÀ rồi từ đầu đến cuối, dù cho đồng-bào tham-dự các cuộc mít-tinh do Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc tổ-chức có đông đến đâu, trên khắp Vùng I vẫn không có gì đáng tiếc xảy ra.
HAI HẠ-SĨ-QUAN KHÔNG-QUÂN VNCH
LÀM NỘI-TUYẾN CHO VIỆT-CỘNG
THIẾU-TÁ Ngô Phi Đạm, Chánh Sở Tác-Vụ, sau khi phối-kiểm, đã trình lên tôi kết-quả của một công-tác là đã phát-hiện được một tổ-chức nội-tuyến của Việt-Cộng bên trong Sư-Đoàn I Không-Quân QL/VNCH đóng trong phi-trường Đà-Nẵng.
Nghiên-cứu tin-tức từ nhiều đường dây khác nhau, chúng tôi tìm ra một số mục-tiêu, trong đó có hai trung-sĩ Không-Quân, một người thợ sửa chữa xe đạp/xe-gắn-máy, và một nữ-giáo-viên.
Hai hạ-sĩ-quan Không-Quân, tên Hạ và Đông, thì tùng-sự tại bộ-phận Kỹ-Thuật, bên trong phi-trường. Người thợ sửa chữa xe, tên Xuân, thì dựng một cái quán cóc, làm nơi hành-nghề và cư-trú, ở Quận Nhì. Cô giáo, tên Thu, thì dạy và ngụ ở Quận Ba, bên kia sông Hàn.
Theo dõi các mục-tiêu này thì thấy hai viên trung-sĩ thường-xuyên đem xe ra chữa ở quán của Xuân; cô giáo, từ bên Quận Ba, cũng thường qua đây, đóng vai tình-nhân của Xuân. Nhưng Thu thì đẹp, có học, còn Xuân thì chỉ là một người thợ thô quê, trong lúc cả Hạ lẫn Đông thì bảnh trai hơn. Thế mà Thu chỉ đến gặp Hạ/Đông tại quán của Xuân, không hẹn nơi khác, không có bạn trai nào khác, và cũng không ở nán lại lâu hơn với Xuân khi chỉ còn lại “một cặp tình-nhân” với nhau.
Đó là sơ-hở trong việc chọn dùng ngụy-thức/ngụy-tích của bốn tên này.
Cuối cùng, nội-tuyến của ta xác-nhận:
– Địch sẽ phá-hoại bên trong phi-trường.
Đọc lại báo-cáo của các điệp-viên, tin chắc ở độ trung-thực của các nguồn tin, tôi liền thảo-luận với Đại-Tá Lê Quang Nhơn, Chánh Sở I An-Ninh Quân-Đội, để có biện-pháp ngăn-ngừa kịp thời .
Biện-pháp mà tôi đề-nghị là giao hai hạ-sĩ-quan liên-can cho tôi, vì bên Quân-An chưa biết gì về hành-tung của kẻ khả-nghi, và tôi thì phải bảo-mật mật-viên của mình.
Đại-Tá Nhơn trình lên Bộ Tư-Lệnh Quân Đoàn I và bàn-bạc với Bộ Tư-Lệnh Sư Đoàn I Không-Quân, xong liền đồng-ý để tôi câu-lưu cặp Hạ+Đông để điều-tra.
Tôi giao hai hạ-sĩ-quan Không-Quân nói trên cho Đạm và Văn, cầm chân chúng tại một “nhà an-toàn”, suốt trong hai tuần.
ĐÂY là lần đầu, Cảnh-Sát Đặc-Biệt, dân-sự, bắt giam & thẩm-vấn quân-nhân, trong khi chưa có bằng-chứng quả-tang.
Như thế tức là chúng tôi phải phá tổ-chức Đặc-Công nội-tuyến này của Việt-Cộng; do đó, chúng tôi phải bắt cả cô giáo Thu lẫn anh thợ Xuân. Nhưng không hiểu sao tên thợ chữa xe đã biến mất tăm.
Rốt cuộc, Đặc-Cảnh lấy được lời cung của giáo-viên Thu. Ả chỉ là liên-lạc-viên, trung-gian nhận+chuyển chỉ-thị & báo-cáo giữa một cán-bộ Việt-Cộng Liên-Khu & Quân-Khu V với tên Xuân, và với Hạ+Đông qua tên Xuân; tên này là một tổ-trưởng nằm vùng, đặc-trách đường dây Không-Quân trong phi-trường quân-sự này.
Những lời khai này của ả phù-hợp với tin tình-báo nội-tuyến của chúng tôi.
Ả khai là ả không biết nội-dung chỉ-thị & báo-cáo; tuy nhiên, ả có thoáng nghe Xuân và Hạ+Đông nói ra những tiếng như “họa-đồ”, “chất nổ”, “kho bom”, “thoát-ly”.
Hai tên Hạ & Đông thì chối quanh-co. Đưa cho chúng xem các tấm ảnh chụp được lúc chúng đến tiếp-xúc với Xuân & Thu tại quán của Xuân thì chúng xác-nhận có đến, nhưng chỉ đến để chữa xe, và chỉ tình-cờ gặp Thu, thấy Thu dễ mến nên có chuyện-trò vu-vơ mà thôi.
Chúng tôi trả lại cho Quân-An và Không-Quân hai hạ-sĩ-quan liên-can, tóm-tắt kết-quả hỏi cung, ghi rõ nội-dung tin-tức Đặc-Cảnh nhận được, đề-nghị canh phòng cẩn-mật kho bom và các phi-cơ, điều-chuẩn an-ninh các phần-tử khác, nhất là theo dõi sít-sao hai trung-sĩ này, nếu cần thì thuyên-chuyển chúng đi nơi xa hơn.
MỘT tuần trước ngày Đà-Nẵng thất-thủ (29-3-1975), vào một buổi sáng đẹp trời, bỗng-nhiên có hai tiếng nổ khủng-khiếp vang lên, làm rung-chuyển cả thành-phố lẫn vùng tiếp-giáp ở phía ngoại-ô. Lúc đó tôi đang trên đường từ Quận phía biển qua cầu Trịnh Minh Thế để về cơ-quan, nhìn thấy ở hướng phi-trường một vầng lửa khói bốc cao như một cây nấm nguyên-tử trong phim Hiroshima và Nagasaki của Nhật bị Mỹ ném bom vào năm 1945.
Hai kho dự-trữ bom lớn, kể cả hỏa-tiễn/napalm, của Sư Đoàn I Không-Quân, dùng để oanh-tạc Việt-Cộng trên khắp Quân-Khu I, đã bị phá-hoại, nổ tung.
An-Ninh Quân Đội Sở I, An-Ninh Quân Đội Đà-Nẵng, An-Ninh Phi-Trường của Không-Quân, v.v... tức-tốc nỗ-lực điều-tra.
Chúng tôi cũng cùng điều-tra bên ngoài, nhưng dò tìm xem thì không gặp được hai tên Hạ & Đông.
(Sau khi tôi bị bắt từ Nha-Trang giải ra Đà-Nẵng, ở đây tôi đã dò hỏi các đồng-bào Đà-Nẵng bị bắt về tội “phản-động hiện-hành” thì họ cho biết có thấy tên Hạ mang lon thượng úy, làm việc ở trụ sở Công An Phường Thạc Gián, còn tên Đông thì không biết giữ chức vụ gì mà mặc dân phục, làm việc ở Ủy Ban Nhân Dân Phường Thanh Bình).
CHUẨN-TƯỚNG NGUYỄN HỮU HẠNH
HÔM ấy tôi đi Sài-Gòn.
Đến giờ ra sân để lên phi-cơ, đại diện của Trạm “Air Vietnam” mời tôi ra trước, nghĩa là đi qua hàng-rào dò tìm vũ-khí đựng trong hành-lý xách tay và mang trong người. Nhân-viên hữu-trách của “Air Vietnam” tươi cười đưa tay mời tôi đi qua, không rà soát gì. Họ đã biết tôi là ai, và biết là tôi hẳn có mang theo ít nhất là một súng lục phòng-thân.
Trên sân đã có độ mươi sĩ-quan, đa-số là đại-tá trưởng-phòng tại Bộ Tư-Lệnh Quân Đoàn I. Họ đứng một hàng, trong lúc một đại-tá khác thì đứng trước mặt Chuẩn-Tướng Nguyễn Hữu Hạnh. Tôi đoán là viên đại-diện ngỏ lời tiễn-đưa, và Tướng Hạnh đáp lời giã-từ.
HÔM qua, tôi đã gặp Tướng Hạnh trong phòng-giấy của Đại-Tá Hoàng Mạnh Đáng, Tham-Mưu-Trưởng Quân-Đoàn. Đại-Tá Đáng đại-diện Trung-Tướng Ngô Quang Trưởng, Tư-Lệnh Quân Đoàn I & Quân-Khu I, triệu-tập chúng tôi đến họp bàn về tình-hình Việt-Cộng và hoạt-động phối-hợp tình-báo giữa các cơ-quan. Cùng có mặt lúc đó là các Đại-Tá, Nguyễn Xuân Lộc của Cảnh-Lực Vùng I, Phạm Văn Phô của Phòng 2 Quân Đoàn I, Lê Quang Nhơn của Sở I Quân-An.
Chúng tôi đang họp thì Chuẩn-Tướng Nguyễn Hữu Hạnh vào. Tướng Hạnh là Thanh-Tra-Trưởng của Quân-Đoàn này. Các sĩ-quan kia thì đã gặp Tướng Hạnh nhiều lần, lúc không có tôi, nên họ tưởng tôi mới gặp lần đầu; do đó, Đại-tá Lộc giới-thiệu tôi.
Nhưng Tướng Hạnh đã tươi cười bắt tay tôi:
– Chúng tôi đã quen nhau từ trong Quân-Khu II.
TRONG đó, cơ-quan cầm đầu quân-sự cấp Vùng chia ra làm hai:
Bộ Tư-Lệnh Quân Đoàn II thì đóng ở Pleiku, và Bộ Tư-Lệnh Quân-Khu II thì đóng ở Nha-Trang.
NHƯNG Quân Đoàn II & Quân-Khu II hầu như không dung các phó tướng-quân.
Trước hết là Chuẩn-Tướng Lam-Sơn.
Ông tên thật là Phan Đình Thứ, nổi tiếng nhờ đa-tài. Nhưng, chữ tài liền với chữ tai một vần. Trong một buổi lễ, ông mặc lễ-phục, cùng với cố-vấn Mỹ đi kiểm-soát các hàng quân. Viên Cố-Vấn Hoa-Kỳ thọc khăn tay vào trong nòng súng của một quân-nhân, thì thấy khăn dính dầu dơ: lính không chùi sạch khẩu súng của mình. Để nêu bằng-chứng tắc-trách của lính dưới quyền của ông, viên sĩ-quan đồng-minh quệt vết dầu dơ từ chiếc khăn tay của anh-ta vào áo của ông. Đáp lại sự xúc-phạm ấy, ông đã giáng vào má anh-ta một cái tát tai. Vì thế, ông bị trù-dập liên-hồi. Khi Chuẩn-Tướng Lam-Sơn làm Phó Tư-Lệnh Quân Đoàn II, ở Pleiku, một hôm có một quân-nhân vô-kỷ-luật xách súng đến tư-dinh tư-lệnh định làm liều. Ông có mặt ở đó, ra lệnh cho y buông súng; nhưng y bất-tuân nên ông bấm cò. Vì thế, ông bị câu-lưu, truy-tố ra tòa.
RỒI đến Chuẩn-Tướng Nguyễn Hữu Hạnh. Tướng Hạnh được cử làm Tư-Lệnh-Phó Quân-Khu II, ở Nha-Trang.
Tôi không liên-quan gì đến ông, nhưng vì thói quen nghề-nghiệp tôi cũng tìm biết sơ-sơ đôi điều về ông. Khi Chuẩn-Tướng Huỳnh Thới Tây (Tư-Lệnh Đặc-Cảnh Trung-Ương) ra Vùng II, ngỏ ý muốn ghé thăm Tướng Hạnh, là tôi đưa Tướng Tây đến trụ-sở Quân-Khu, vào thẳng phòng-giấy của Tướng Hạnh, khiến ông ngạc-nhiên sao tôi biết ông ngồi ở chỗ này.
Tướng Hạnh không được viên tướng Tư-Lệnh Vùng II ưa; nên ông ra Quân Đoàn I & Quân-Khu I, làm Tổng-Thanh-Tra.
Là một trong số mấy tướng bị cho giải-ngũ, vào đầu tháng 3-1974, Tướng Hạnh đến phòng-giấy Tham-Mưu-Trưởng để chào từ-biệt Đại-tá Hoàng Mạnh Đáng; nhân gặp chúng tôi, ông cũng luôn thể ngỏ lời chia tay với chúng tôi.
Tuy ông giữ vẻ tự-nhiên nhưng tôi cảm thấy giọng nói vẳng lên đôi chút bất-mãn từ trong lòng ông.
Khi Tướng Hạnh đã ra khỏi phòng, Đại-Tá Đáng nói với chúng tôi:
– Ông ta là tướng-mặt-trận thật-sự, chứ không phải là tướng-văn-phòng đâu.
Nhưng Đại-Tá Đáng nói thêm:
– Mấy tay đó có cần gì đồng lương quân-đội, giải-ngũ thì thôi, đâu thiếu gì tiền.
SẴN trớn, Đại-Tá Đáng nói qua chuyện buôn lậu của một tư-lệnh của một đơn-vị cũng đóng ở Đà-Nẵng này:
– Một hôm, có một đàn-em của hắn từ trong Sài-Gòn gọi điện-thoại ra, nhân-viên tổng-đài nghe không rõ tên, tưởng là gọi tôi nên chuyển đường dây đến tôi. Tôi mới “a-lô!” là y nói liền: “Em đã gửi hàng ra rồi, chuyến này khá lắm; đại-tá cho người ra đón; phi-cơ X; cất cánh lúc Y giờ; thằng Z mang đi.”
NGỒI ở phòng-giấy của Đại-Tá Đáng, chúng tôi có dịp nghe+thấy thêm được đôi điều. Tỷ như có lần, đầu năm 1975, nghe điện-thoại xong, ông bảo bên kia chờ máy, để ông vào trình trung-tướng. Ông qua phòng-giấy Tướng Ngô Quang Trưởng, trình xong, về trả lời người bên kia:
– Trung-tướng chỉ-thị anh em Không-Quân, khi thấy xe tăng, xe tải, bộ-đội của chúng di-chuyển trên đường-mòn Hồ Chí Minh, dù ở trong tầm oanh-kích của ta thì cũng đừng hành-động gì, cứ để cho chúng tiếp-tục chuyển quân vào Nam...
SAU tôi là ban lãnh-đạo trung-ương Lực-Lượng Hòa-Hợp Hòa-Giải Dân-Tộc ra sân. Họ về Sài-Gòn cùng chuyến với tôi. Tôi nghe Dân-Biểu Phan Xuân Huy nói với Thượng-Nghị-Sĩ Vũ Văn Mẫu và các bạn cùng phe:
– Tao có mang súng mà nó có rà ra đâu!
Giáo-Sư Mẫu nói:
– Máy-móc gì rồi cũng thua con-người mà thôi!
Tôi nghĩ rằng các nhân-viên kiểm-soát thừa biết là các nhân-vật dân-cử được cấp vũ-khí tuỳ-thân.
Chuẩn-Tướng Nguyễn Hữu Hạnh cùng các sĩ-quan đi đưa, và Thạc-sĩ Vũ Văn Mẫu cùng nhóm đồng-hành, đã đến cầu thang phi-cơ, nhưng bị nhân-viên hàng-không chận lại chưa cho lên.
Viên đại-diện Trạm “Air Vietnam” mời tôi lên trước, đợi tôi ngồi xong mới để cho các hành-khách khác lên.
NGƯỜI HÀNH-KHÁCH ĐẶC-BI ỆT
HƠN bảy năm sau, ngày 15-7-1981, cũng tại chỗ này, viên Trưởng Công-An Cộng-Hòa Xã-Hội Chủ-Nghĩa Việt-Nam trong sân-bay Đà-Nẵng cũng chận các hành-khách lại, đợi tôi lên xong, ngồi yên vào chỗ, rồi mới cho các người khác bước lên.
SỐ là tôi bị hỏi cung nhiều lần, kể cả bởi một phái-đoàn mà họ giới-thiệu là của Bộ Nội-Vụ Hung-Ga-Ri; nhưng không khai-báo những gì đáp-ứng nhu-cầu của nhóm điều-tra, nên Bộ Nội-Vụ Cộng-Sản Việt-Nam phái hai cán-bộ cao-cấp vào Đà-Nẵng nhận và giải tôi ra Hà-Nội để “làm việc” trực-tiếp với Công-An trung-ương.
Họ nói:
– Anh là số một đấy nhé. Tù “Ngụy” mà được cho đi máy bay!
Sở Công-An CSVN Tỉnh Quảng-Nam Đà-Nẵng có 3 chiếc xe-hơi sang nhất, hiệu Peugeot đời mới, mỗi chiếc một màu, tịch-thu của các nhà giàu địa-phương. Họ dùng loại xe ấy để chở tôi đi+về giữa các trại giam, trụ-sở Ty, các nơi cần đưa tôi đến, và sân bay. Tôi đã dùng qua cả 3 chiếc xe nói trên.
Sáng nay họ đưa tôi vào phi-trường.
Ở chỗ trước kia chỉ là cái chòi với cây chận đường để nhân-viên CSQG và Quân-Cảnh xét giấy người vào, nay là một trụ-sở đồn kiểm-soát của Công-An đường-hoàng. Tất cả xe-cộ đều phải đậu lại sát bên lề đường. Hành-khách, tài-xế, và mọi người khác, đều phải vào trụ-sở, mang theo hành-lý xách tay -- hành-lý gửi riêng thì đã được soát tại trụ-sở Chi-Nhánh Hàng-Không Dân Dụng “Vietnam Airlines” và được chất riêng trên xe của hãng, có nhân-viên Công-An đi theo canh chừng.
Trong trụ-sở, mọi người đều bị xét lại giấy-tờ, soát lại đồ-đạc và rờ khắp người. Xong rồi, mọi người đều được hướng-dẫn đi bộ ra đường, vượt qua một khoảng đường có vỉ sắt lát ngang, rồi lên đứng đợi ở chỗ xe sẽ đến đón phía trong.
Sau đó, mỗi xe được một nhân-viên Công-An lên ngồi cầm lái, chạy qua từ-từ trên tấm vỉ sắt nói trên. Có một hệ-thống điện-tử rà-soát dò-xét phía dưới đáy xe. Xong rồi xe mới được đem đến chỗ đón người, giao cho tài-xế rước khách lái đi.
Thủ-tục kể trên không được miễn-trừ cho ai; xe tôi, là xe của Sở Công-An, với hai cán-bộ của Bộ và một tài-xế của Sở, cũng phải tuân theo. Và dù đây cũng là một sân bay quân-sự, nhưng không hề có “Kiểm-Soát Quân-Sự” (tên gọi tương-đương “Quân-Cảnh” của ta). Thẩm-quyền an-ninh hoàn-toàn trong tay Công-An – dân-sự – mà thôi .
RIÊNG tôi, họ chở vào quá nhà-ga, đến một trụ-sở gọi là “Công An Sân Bay Đà Nẵng”, hình như ở chỗ trước kia là Trạm Hàng-Không “Air America”.
Tại đây, họ lại tái-diễn lục-soát mấy xách đồ dùng và rà khắp người của tôi, xong bảo tôi ngồi chờ ở phòng-khách, rồi kéo nhau vào phòng trong, chắc là phòng-ăn.
Tôi nghe một tên từ Hà-Nội vào nói với tên làm Trưởng ở đây là phải chở tôi đi bằng máy-bay vì sợ nếu đi đường bộ thì có thể có “Mỹ+Ngụy” giải-cứu dọc đường.
Tôi nhìn lên tường thì thấy, ngoài các khẩu-hiệu thông-thường, có một hàng chữ:
“WELCOME COME TO VIETNAM!” (dư một chữ “come”)
ĐẾN giờ phi-cơ cất cánh, tôi được chở đến nhà-ga, và cũng lại bị khám-soát, song không phải là sờ tay hoặc rà bằng cái dùi-cui chạy pin nghe kêu tè-tè như xưa, mà là đi ngang qua một hệ-thống màn ảnh mới được CSVN thiết-lập sau này, văn-minh như ở các nước Tự-Do.
Máy-bay là một phương-tiện di-chuyển đang còn hiếm-quý; hành-khách đa-số là cán-bộ CSVN cấp cao, cùng với một số Cố-Vấn Liên-Xô hoặc các nước khác mà họ gọi là chuyên-gia.
Tất cả đều bị viên Trưởng Công-An phi-trường chận lại, để hai cán-bộ của Bộ Nội-Vụ đưa tôi lên trước, như đã kể trên.
SÂN BAY GIA-LÂM
KHI máy-bay đáp xuống sân bay Gia-Lâm, Hà-Nội, tất cả hành-khách đều vẫn ngồi yên. Hai viên Công-An giải tôi nói gì với ả tiếp-viên, ả này la to:
– Uả, các cô+bác xuống tàu đi chứ!
Khi đó họ mới đứng lên. Có tiếng một người trả lời:
– Tưởng là chờ “Đoàn” xuống trước đã chứ!
Thì ra họ tưởng tôi và hai hộ-tống-viên là một Phái-Đoàn (CSVN gọi tắt là Đoàn) ở cấp rất cao.
(Chi-tiết chuyến bay này đã được kể lại qua bài thơ “Hà Nội” trong tập thơ “Cơn Ác-Mộng” của Thanh-Thanh, do Xây Dựng xuất-bản, 1998).
Trong phòng khách chờ tại nhà-ga sân bay Hà-Nội, tôi thấy có ghi một hàng chữ lớn:
WAI TING ROOM (chữ waiting viết rời thành hai chữ).
Tôi xin đi tiểu thì được dẫn đến phòng vệ-sinh nam. Trên cửa phòng này có ghi:
MAN
Tôi nhìn về phía phòng vệ-sinh nữ thì thấy có ghi:
WOMAN
MỘT hôm, có dịp được cho đóng vai thường-dân đi xem “Thủ Đô”, tình-cờ gặp một đại-sứ CSVN từ Phi-Luật-Tân trở về công-tác tại Bộ Ngoại-Giao, tôi đã nhắc đến mấy bảng chữ Anh ghi trên và giải-thích thêm cách dùng.
ĐẾN ngày 20-4-1982, tôi rời khỏi Trại “Thanh-Liệt”, thuộc Bộ Nội-Vụ CSVN, để về Đà-Nẵng, cũng bằng máy-bay, tôi để ý thấy các bảng tiếng Anh tại phi-trường Gia-Lâm đã được chỉnh lại, theo lời gợi ý của tôi, như sau:
WAITING ROOM (waiting viết liền thành một chữ)
GENTLEMEN thay cho MAN
LADIES thay cho WOMAN
Vào đến phi trường Đà-Nẵng tôi không được đưa trở lại trụ-sở Công-An Sân Bay nên không biết rõ chữ COME viết thừa đã được bỏ bớt hay chưa, hay vẫn còn là:
WELCOME COME TO VIETNAM!
No comments:
Post a Comment