Tâm Hương Vọng Niệm
Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ
(Người viên tịch đã trọn 1 năm)
Thơ Trần Quốc Bảo
Mây lãng đãng trôi thuyền về cõi mộng,![]()
Giọt sương tan, Người thật đã đi rồi!
Vượt trần gian, đáo bỉ ngạn trùng khơi.
Một sát na, rực ánh vàng tinh tuyết!
Gió ngậm ngùi ru lời kinh tống biệt,
Hư không hữu tận, ngã nguyện vô cùng.
Huê đăng Người sáng Pháp hoa Kim cang,
Đón án Tử bởi cộng quyền hung dữ! (*)
Mười bảy năm tù, Ngục trung mị ngữ!
An nhiên cười với gan thạch tánh không.
Với ngọn đèn khuya, với ánh lửa hồng,
Say A tỳ Đạt ma Câu xá luận.
Đứng sừng sững giữa quỉ ma tệ tận!
Dáng uy nghiêm dũng lực, đỉnh Trường sơn!
Cặp mắt từ bi hiền hậu chẳng oán hờn,
Thân vững trụ như Phật Ân bảo tháp!
Thuyền Phật sự gặp suy thời bão táp!
Người hi sinh ra đứng mũi chịu sào,
Nhận Ấn Viện Trưởng Tăng Thống tối cao!
Khơi đuốc tuệ hướng thuyền theo chính đạo.
Than ôi!... Ngày 9 tháng 10 năm Quí Mão,
Tức dương lịch 24 tháng 11 năm 2023.
Người đã nương theo cánh hạc vút xa.
Lòng thiện nhân nỗi tiếc thương chất ngất!
Mây lãng đãng rước Hồn về cõi Phật,
Giọt sương tan, Người viên tịch thật rồi!
Tiễn biệt Thầy, trầm niệm khói chơi vơi…
Nguyện Hương Linh Vĩnh An Miền Tịnh Lạc.
Tâm Hương Vọng Niệm
Thành Kính
Trần Quốc Bảo
Richmond, Virginia
Địa chỉ điện thư của tác giả:
(*) Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ, bị Cộng sản Việt Nam giam cầm khắc nghiệt trong lao tù 17 năm. Lần thứ nhất 3 năm, 1978-1980. Lần thứ nhì 14 năm, 1984-1998) - Tháng 9/1988, Thầy bị cộng sản khép án tử hình về tội “Âm mưu lật đổ chính quyền”. Song vì áp lực Quốc Tế, cuối cùng chúng phải thả Thầy ra, nhưng quản thúc khắt khe. Thầy viên tịch ngày 24/11/2023
- Tiểu sử Hòa Thượng Thích Tuệ Sỹ:
Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ
TIỂU SỬ
HÒA THƯỢNG THÍCH TUỆ SỸ
Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ, thế danh Phạm Văn Thương, sinh
ngày 15-2-1943 theo khai sanh (gia đình khai tăng tuổi để thầy đi
học), tuổi thật sinh ngày 05 tháng 4 năm 1945 (nhằm ngày 23
tháng 02 năm Ất dậu), tại tỉnh Paksé, Lào;
Thân phụ: Cụ ông Phạm Văn Phận, Pháp danh Trung Thảo, Thân
mẫu: Cụ bà Đặng Thị Chín, Pháp danh Diệu Chánh,
Đồng nguyên quán xã Nghĩa Ninh, Đồng Hới, Quảng Bình, Trung
phần Việt Nam.
Thuở nhỏ Thầy thường được theo mẹ đi chùa làng gần nhà, là
nhân duyên để đến lúc Thầy chỉ muốn ở chùa không về nhà nữa.
Năm 1952, do chạy giặc, Thầy được cha mẹ gởi lên chùa hành
điệu hầu sư phụ là Hòa thượng khai sơn chùa Trang Nghiêm,
làng Tân An, tỉnh Paksé, Lào. Năm 1954, 9 tuổi, Thầy chính thức
được thế phát xuất gia tại chùa này. Đến năm 12 tuổi, vị Trụ trì
chùa nhận thấy khả năng và thiên tư đặc biệt của người học trò
này, đã khuyên gia đình nên đưa Thầy về Việt Nam để rộng
đường tu học. Năm 1960 Thầy trở về Việt Nam, sống xa gia đình
tại chùa Bồ đề, một ngôi chùa nhỏ gần cầu Gia Hội, Huế. Hành
trang Thầy lúc đó là bộ Diệu Pháp Liên Hoa Kinh chữ Hán Thầy
luôn giữ bên mình, đến năm 1968 do biến cố Tết Mậu thân mới bị
lạc mất ở chùa Từ Đàm, Huế.
Với bản tính độc lập, Thầy đã một mình giong ruổi qua các địa
phương: Huế, Nha Trang, Sài Gòn, Tiền Giang và các tỉnh miền
Nam, tự lập và sống nương nhờ các tự viện lớn nhỏ. Năm 1961,
16 tuổi, Thầy thọ giới Sa-di với Hòa thượng Thích Hành Trụ tại
Sài Gòn. Năm này, Thầy thọ an cư Sa-di giới đầu tiên tại chùa
Phật Ân, tỉnh Tiền Giang cùng với thầy Trí Minh. Sau cùng Thầy
được Hòa thượng (viết tắt là HT) Thích Trí Thủ nhận về thiền
viện Quảng Hương Già-lam ở Gò Vấp, Sài Gòn. Thầy tốt nghiệp
Viện Cao Ðẳng Phật Học Sài Gòn năm 1964, học tại Viện Ðại
Học Vạn Hạnh, Phân khoa Phật học niên khóa 1965. Với các bài
viết về Thế Thân (Vasubandhu), về A-tỳ-đạt-ma câu-xá luận, HT
Thích Đức Nhuận là người đầu tiên phát hiện tài năng của người
tu sĩ trẻ, đã giới thiệu Thầy vào Viện ĐH Vạn Hạnh. HT Thích
Mãn Giác phó Viện trưởng lúc đó đã đề nghị Viện trao bằng Cử
nhân cho Thầy, nhưng Thầy xin phép được từ chối.
Thầy được đặc cách bổ nhiệm Giáo sư thực thụ Viện Ðại Học
Vạn Hạnh từ năm 1970 nhờ những công trình nghiên cứu Phật
học và những khảo luận Triết học có giá trị cao như Ðại Cương
Về Thiền Quán, do Đại lão HT Thích Đôn Hậu giới thiệu, Liên
Hoa ấn quán in 1967, Triết Học về Tánh Không (An Tiêm xuất
bản, Saigon 1970), v.v… Sau đó Thầy kiêm Xử lý Khoa trưởng
Phân khoa Phật học tại Đại học này (niên khóa 1972-1973). Thầy
tinh thông chữ Hán, biết nhiều ngoại ngữ như Anh, Pháp, Lào,
Thái, Nhật, Tây Tạng, thông thạo hai cổ ngữ Pali và Sanskrit.
Thầy cũng đọc hiểu tiếng Ðức, nghiên cứu kỹ về Heidegger và
Hoelderlin. Cuốn Thiền Luận nổi tiếng của D.T. Suzuki bản Việt
ngữ tập 2 và 3 là do Thầy dịch, in và tái bản nhiều lần từ 1972
đến 1975.
Năm 1973, HT. Thích Trí Thủ thấy Thầy mãi lo việc nghiên cứu
và giảng dạy, Ngài đã đốc thúc Thầy chuẩn bị thọ Đại giới Tỳ-
kheo, và Sa-di Tuệ Sỹ đã chính thức thọ giới Cụ túc tại Đại giới
đàn Phước Huệ tổ chức tại Phật học viện Trung phần, Nha Trang
năm 1973, với HT. Đàn đầu Thích Phúc Hộ, HT. Yết-ma Thích
Giác Tánh, Giáo thọ sư HT. Thích Trí Nghiêm, Thích Huệ Hưng.
HT. Tuệ Sỹ không chỉ uyên bác về Phật Giáo Nguyên Thủy và
Ðại Thừa, Thầy còn tinh thông triết học Tây phương, văn
chương, thơ, âm nhạc. HT nghiên cứu thẳng từ nguyên tác của
các văn nhân, thi sĩ nổi tiếng của Trung quốc như Tô Đông Pha,
Lý Hạ, Đỗ Phủ… Ngoài những khảo luận Triết học và Phật học,
HT đã viết tác phẩm đầy thi vị: ‘Tô Ðông Pha, Những Phương
Trời Viễn Mộng’ (Ca Dao xb, Sài Gòn, 1973). Về âm nhạc, HT
chơi đàn guitar, violon, piano, thổi sáo. Thầy tìm hiểu âm nhạc
dân tộc, lại rất am tường nhạc cổ điển Tây phương. HT làm nhiều
thơ, viết một số truyện ngắn và các tiểu luận triết học, phê bình
văn học đặc sắc, phần lớn đăng trên các tạp chí Khởi Hành
(1969-1972) và Thời Tập (1973-1975) tại Sài Gòn. Đồng thời HT
cũng là Tổng thư ký tòa soạn Tạp chí Tư Tưởng của Ðại học Vạn
Hạnh. Tập thơ đặc sắc bằng chữ Hán, ‘Ngục trung mị ngữ’ được
HT làm trong tù sau năm 1975, và các tập thơ ‘Giấc mơ Trường
sơn’, ‘Những điệp khúc cho dương cầm’, ‘Thiên lý độc hành’ sau
này đã được dịch ra Anh, Pháp, Nhật ngữ, phát hành rộng rãi tại
hải ngoại.
Từ trẻ HT đã thuộc lòng các bộ Kinh Pháp Hoa, Kim Cang, Thắng
Man, Duy-ma- cật… Duy-ma-cật sở thuyết là bộ kinh nêu cao tinh
thần sống đạo mà chẳng cần y áo hay sự suy tôn kiểu cách. Có
thể nói, tư tưởng Bồ-tát đạo trong kinh này và bộ kinh Pháp Hoa
đã ảnh hưởng suốt cuộc đời tu học và hành Đạo của Thầy. Với
kiến thức Phật Học uyên thâm, HT đã viết giảng luận “Huyền
thoại Duy-ma-cật”, và đi theo hình mẫu lý tưởng này, HT đã
không ngại dấn thân phụng sự, và ngài đã trở thành biểu tượng
của sự đấu tranh ôn hòa cho các giá trị nhân quyền và tự do tôn
giáo tại Việt Nam.
Năm 1973 HT về Nha Trang làm Giám học Phật học viện Trung
phần (tức Viện Cao Đẳng Phật Học Hải Đức), do HT Thích Trí
Thủ làm Giám Viện.
Năm 1975, HT Tuệ Sỹ đang phụ trách giảng dạy tại Phật học viện
Trung phần, Nha Trang. Sau biến cố 30/4/1975, cơ sở này bị
đóng cửa, HT về ẩn cư tại một miếng rẫy chùa ở ven rừng Vạn
Giã, cách Nha Trang chừng 60 km.
Ðến năm 1977, HT vào Sài Gòn lánh nạn ở chùa Tập Thành
quận Bình Thạnh. Năm 1978, HT bị nhà cầm quyền bắt giam 3
năm không xét xử (tội cư trú bất hợp pháp), cuối năm 1980 thì
được phóng thích.
Do hoàn cảnh mấy năm lang thang và ở tù, nhận thấy giới thể bị
ảnh hưởng, có thể không thanh tịnh, HT được thọ lại Đại giới Cụ
túc tại Quảng Hương Già-lam năm 1982 do HT. Thích Trí Thủ
làm đàn đầu, HT. Thích Trí Quang làm tôn chứng, HT. Thích Trí
Tịnh làm tuyên luật sư.
Từ năm 1980 đến 1984, HT làm Giáo thọ sư cho khóa đào tạo
đặc biệt tại Tu Viện Quảng Hương Già-lam do Trưởng Lão HT
Thích Trí Thủ làm Giám Viện.
Tháng 4/1984, HT lại bị bắt cùng Giáo sư Trí Siêu Lê Mạnh
Thát và 17 tăng ni, cư sĩ Phật tử. Trong phiên tòa kéo dài nhiều
ngày vào cuối tháng 9 năm 1988, không chấp nhận luật sư chỉ
định biện hộ mà hai thầy tự biện hộ cho mình, nhà cầm quyền
đã kết án TỬ HÌNH hai Thầy Tuệ Sỹ và Trí Siêu vì tội “âm
mưu lật đổ chính quyền”.
Do sự tranh đấu tích cực của các nhân sĩ trong và ngoài nước,
cùng sự can thiệp của các cơ quan nhân quyền quốc tế, Hà Nội
phải vội vã giảm án hai Thầy xuống còn 20 năm khổ sai, đem
giam HT tại Xuân Lộc, Đồng Nai, sau đó chuyển riêng HT ra trại
A-20 tỉnh Phú Yên. Tháng 10/1994, với sự phản kháng trong tù,
HT bị nhà cầm quyền tách đưa ra trại giam Ba sao, miền Bắc.
Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ đã được Tổ chức Human Rights
Watch trao giải thưởng tranh đấu nhân quyền (Hellman-Hammett
Awards) cùng với 7 nhà đấu tranh khác vào ngày 03/8/1998.
Năm 1998, Hà Nội trả tự do cho Hòa thượng, cùng với một số
người khác. Trước đó, HT đã tuyệt thực trong tù. Vì trước khi thả,
nhà cầm quyền áp lực buộc HT ký vào lá đơn gửi ông Chủ tịch
nước “xin khoan hồng”, HT đã trả lời nội dung: “Chúng tôi đã
không công nhận giá trị của phiên tòa này, tính pháp lý của bản
án này, các ông không có quyền giam giữ chúng tôi thì sao lại có
quyền khoan hồng hay ân xá chúng tôi.” Công an thuyết phục:
không viết đơn thì không có lý do để thả được. HT đã khẳng khái
đáp: “Đó là việc của các ông; nhưng nếu các ông cứ áp lực buộc
chúng tôi ký đơn, tôi sẽ tuyệt thực phản đối.” Và Hà Nội đã phải
trả tự do cho HT vào ngày 01/9/1998, sau 10 ngày Thầy không ăn
và tiếp theo cả không uống, tổng cộng 14 ngày. Hòa thượng Tuệ
Sỹ tuyệt thực một mình, không có tổ chức, bên ngoài không biết.
Thấy sức khoẻ HT suy sụp nhanh chóng, chính quyền đã vội đưa
bác sĩ vào xin điều trị, và đưa Thầy ra khỏi trại giam.
Ngày 02/9/1998, lúc 10 giờ 45, Hòa thượng Tuệ Sỹ được đưa lên
xe lửa về Nam. Ngồi suốt 36 tiếng đồng hồ trên xe với sức khỏe
rất yếu sau khi tuyệt thực trong tù, HT không chịu nổi nên được
đưa xuống ga Nha Trang, về tạm ở Phật học viện Hải Ðức. Ít lâu
sau công an lại ra lệnh HT phải về chùa Già Lam ở Sài-gòn,
không được phép ở Nha Trang. Hòa thượng từ chối, viết một lá
thư gửi cho nhà cầm quyền, nói “một là tôi tự do ở đâu tôi muốn,
hai là vào tù trở lại, chứ mấy ông không thể thả tôi ra khỏi nhà tù
nhỏ để nhốt tôi vào nhà tù lớn hơn là cả đất nước này”. Tin này
lập tức được loan truyền trên báo chí hải ngoại thời đó.
Trước sau, Hòa thượng đã lãnh một án tử hình, 17 năm tù
đày và ba lần bị quản thúc, trải qua các nhà tù khắc nghiệt khắp
nam trung bắc. Tuy nhiên điều đó vẫn không thể thay đổi được
một người đã quyết tâm sống trọn vẹn với những giá trị mình đã
lựa chọn, và vẫn giữ được lòng thanh thản bao dung không chút
oán hận của Thầy.
Tháng 4 năm 1999, Hòa thượng Thích Quảng Ðộ đề cử Hòa
thượng Thích Tuệ Sỹ làm Tổng Thư Ký Viện Hóa Ðạo
GHPGVNTN.
Năm 2002, với trách nhiệm Đệ Nhất Phó Viện Trưởng Viện Hóa
Ðạo, Hòa thượng Thích Tuệ Sỹ là một trong những nhà lãnh đạo
Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất, là người đóng góp rất
nhiều cùng với nhị vị Hòa Thượng Thích Huyền Quang và Thích
Quảng Ðộ trong công cuộc đấu tranh đòi hỏi quyền tự do tôn giáo
tại Việt Nam, nhất là quyền phục hoạt của Giáo hội Phật giáo Việt
Nam Thống nhất.
Những lời tuyên bố của người tù lương tâm tôn giáo Thích Tuệ
Sỹ tại tòa án, cũng như khí phách kiên cường lúc trong tù, là tấm
gương sáng, là niềm tự hào của Phật giáo và của dân tộc: “Lập
trường của chúng tôi là lập trường của Phật giáo, là lập trường
của toàn khối dân tộc.” Ðối với Hòa thượng Tuệ Sỹ, sức mạnh
của Phật giáo không phải là Chính trị, mà là Văn hóa và Xã hội,
trong đó Giáo dục có vai trò rất quan trọng. Nhưng công cuộc
giáo dục này phải do Giáo hội độc lập đề ra, không thể chịu sự
kiểm soát hay áp đặt của bất cứ thế lực nào, thì mới mong đào
tạo ra những thế hệ tăng ni có tài đức để phụng sự xã hội, xứng
danh trong hàng Tăng Bảo.
Tiếp đến, đầu tháng 3/2003, Hòa thượng Tuệ Sỹ khâm lệnh Đại
lão Hòa thượng Thích Huyền Quang, từ nơi bị quản thúc tại
Quảng Hương Già-lam, Thầy đã tháp tùng Hòa thượng Thích
Huyền Quang ra Hà Nội chữa bệnh và chuẩn bị gặp Thủ tướng
đương thời là ông Phan Văn Khải, để yêu cầu ngài Thủ tướng
giải quyết việc đã đình chỉ sinh hoạt của GHPGVNTN từ sau năm
1975, cũng như sự cấm đoán, quản chế không xét xử bản thân
Hòa thượng cùng với HT. Thích Quảng Độ và một số Tăng ni,
Phật tử khác. Trong dịp này, đại diện ngoại giao của 6 nước
thành viên Khối Liên Âu và Hoa Kỳ tại Hà Nội đã chủ động tìm
gặp Hòa thượng Tuệ Sỹ, mời Hòa thượng đến thăm, làm việc tại
trụ sở ngoại giao của phái bộ Liên Âu ở Hà Nội. Họ đón Hòa
thượng đi một mình, không có thị giả, người phiên dịch.
Ngày 01/10/2003, Hòa thượng đã cùng nhị vị Hòa thượng Thích
Huyền Quang, Thích Quảng Độ tổ chức Đại hội bất thường
GHPGVNTN tại Tu viện Nguyên Thiều, Bình Định. Sau Đại hội
này, hai vị Đại lão Hòa thượng cũng như Hòa thượng Tuệ Sỹ và
một số Tăng ni tham dự đã bị nhà cầm quyền quản chế mỗi
người một nơi, giám sát chặt chẽ. Tuy nhiên với tinh thần ‘uy vũ
bất năng khuất’, Hòa thượng đã sát cánh cùng nhị vị HT Thích
Huyền Quang, Thích Quảng Độ ủy thác cho các GHPGVNTN Hải
ngoại tổ chức Đại hội bất thường GHPGVNTN tại Tu Viện Quảng
Đức, Melbourne, Úc Châu trong cùng năm 2003. Chính Đại hội
này đã công bố đầy đủ nhân sự lãnh đạo Giáo hội trong nước và
hải ngoại, và toàn thể Tăng ni Phật tử đã suy tôn Đại lão HT
Thích Huyền Quang lên ngôi vị Đệ tứ Tăng thống GHPGVNTN.
Năm 2008, đức Đệ Tứ Tăng thống GHPGVNTN Thích Huyền
Quang viên tịch. Ngôi vị được trao lại cho Đại lão HT Thích
Quảng Độ truyền thừa, là Đệ Ngũ Tăng thống GHPGVNTN.
Từ đây, Hòa thượng Tuệ Sỹ được yên tâm dành hết thời gian và
sức lực cho công việc trước tác, phiên dịch Phật ngôn, và đào tạo
từng nhóm tăng ni đủ trình độ nghiên cứu Phật học, phiên dịch
kinh điển sau này. Trong thời gian này HT đã hoàn thành phiên
dịch, hiệu đính 4 bộ kinh A-hàm, kinh Duy-ma-cật sở thuyết, bộ
Luật Tứ phần, các bộ Luận Thành Duy Thức, A-tì-đạt-ma Câu-xá,
và nhiều trước tác khác…
Tháng 03/ 2019, Đại lão HT Đệ Ngũ Tăng thống GHPGVNTN dự
tri thời chí, biết sức khỏe không còn nhiều, Ngài đã mời HT Thích
Tuệ Sỹ đến gặp tại chùa Từ Hiếu, quận 8, Sài Gòn để phú chúc
di ngôn và ấn tín của Viện Tăng thống GHPGVNTN, ủy nhiệm
Hòa thượng Tuệ Sỹ lãnh đạo, xử lý thường vụ Viện Tăng thống
sau khi Ngài viên tịch.
Đến tháng 02/2020 Đại lão HT Đệ Ngũ Tăng thống GHPGVNTN
thuận thế vô thường, an nhiên thị tịch tại chùa Từ Hiếu. Lúc này,
HT Thích Tuệ Sỹ đang chữa trọng bệnh tại Nhật Bản và bị mắc
kẹt tại đây do đại dịch Covid, không thể về nước.
Tháng 10/2020 ngay khi có lại các chuyến bay thương mại, Hòa
thượng là một trong số người đầu tiên về nước, dù lúc đó các
bác sĩ Nhật Bản khuyên nên ở lại chữa trị, nếu không thì cuộc
sống không thể kéo dài quá 6 tháng.
Qua năm 2021, đại dịch Covid bùng phát trở lại ở châu Á trong
đó có Việt Nam, mà nặng nhất là Sài-gòn. Với sự phong tỏa
chống dịch nghiêm ngặt của chính quyền, mọi dịch vụ y tế lúc đó
bị đình trệ ngoại trừ việc chữa bệnh Covid, tuy nhiên Hòa thượng
vẫn kiên trì mạnh mẽ chống chọi cơn bạo bệnh để hàng ngày vẫn
ngồi bên bàn dịch Kinh, hiệu đính các tác phẩm, tổ chức sắp xếp
thư mục cho công trình phiên dịch Đại tạng kinh Việt Nam được
thực hiện theo đúng tiêu chuẩn học thuật quốc tế.
Tháng 11/2021 Ngài chủ trì Đại hội lần thứ nhất của Hội đồng
Hoằng pháp, quyết định thành lập Hội đồng Phiên dịch Tam tạng
Lâm thời để kế thừa Hội đồng Phiên dịch Tam tạng do chư tôn
Trưởng lão Hội đồng Giáo phẩm Trung ương – Viện Tăng thống
GHPGVNTN đã thành lập từ năm 1973 nhưng sau đó bị gián
đoạn do chiến tranh và nhiều chướng duyên khác.
Ngày 03/12/2021 Hội đồng Phiên dịch Tam tạng Lâm thời chính
thức được thành lập theo Thông bạch số 11/VTT/VP. Từ đây,
công việc phiên dịch, hiệu đính, chứng nghĩa chuyết văn và tổ
chức in ấn được đẩy mạnh, thảy thảy đều theo quy củ đã định, để
cuối cùng hình thành 29 tập đầu tiên được khởi in trong năm
2022, với công đức dự phần của các bậc Tôn túc cho đến Tăng
ni, Phật tử trong và ngoài nước, đặt nền móng cho công trình Đại
Tạng Kinh VN chính thức được tiếp nối từ Hội nghị Toàn thể Hội
đồng Phiên dịch Tam tạng tháng 10/1973.
Qua năm 2022:
Ngày 21/8/2022, tại chùa Phật Ân, Long Thành, Đồng Nai, Hội
đồng Giáo phẩm Trung ương GHPGVNTN đã suy cử HT. Thích
Tuệ Sỹ đảm nhiệm trách vụ Chánh thư ký kiêm Xử lý thường vụ
Viện Tăng Thống.
Tiếp ngày 22/8 tại chùa Từ Hiếu, quận 8, Sài-gòn, đã cử hành Lễ
truyền trao ấn tín và khai ấn Viện Tăng Thống cho Hòa
thượng.
Từ đó, Hòa thượng đã dành hết thời gian và sức khỏe còn lại để
chuyên tâm phiên dịch kinh tạng, hiệu đính, chứng nghĩa cho các
dịch phẩm của hàng hậu bối.
Những ngày cuối đời, từ giường bệnh, Hòa thượng đã cẩn thận
sắp xếp, dặn dò những việc cần làm của GHPGVNTN cũng như
công trình phiên dịch Đại Tạng Kinh Việt Nam cho các Hội đồng,
sau đó đã thuận thế vô thường thâu thần thị tịch tại chùa Phật Ân,
huyện Long Thành, tỉnh Đồng Nai, Việt Nam, vào lúc 16:00 giờ,
ngày 24 tháng 11 năm 2023, nhằm ngày 12 tháng 10 năm Quý
Mão, trụ thế 79 năm, hạ lạp 41.
Sự ra đi của Hòa thượng không chỉ là mất mát lớn lao của
GHPGVNTN mà còn là niềm đau chung của Phật giáo Việt Nam,
cũng như là sự khuất bóng đáng tiếc của một anh tài tinh hoa
Dân tộc; nhưng di sản Văn hóa, Giáo dục to lớn mà Hòa thượng
để lại xứng đáng làm tư lương tối thiết cho hành giả và học giả
muôn đời sau.
Nam mô Từ Lâm Tế Chánh tông tứ thập tứ thế, Việt Nam Phật
Giáo Thống Nhất Giáo Hội, Tăng Thống Viện Chánh Thư Ký Xử
lý Thường Vụ, húy thượng NGUYÊN hạ CHỨNG, hiệu TUỆ SỸ,
Trưởng lão Hòa thượng Giác linh thùy từ chứng giám.
Sài Gòn ngày 24/11 năm 2023.
Môn đồ Pháp quyến
Nguồn : Hội Đồng Hoằng Pháp
( Hội Đồng Hoằng Pháp GHPGVNTN )
No comments:
Post a Comment