THƠ TÁM CHỮ - THỜI GIAN LIM CHẾT (Diệp Thế Hùng)

THƠ TÁM CHỮ Đây là thể thơ rất phổ thông vì khá dễ làm. Thể thơ này xuất hiện trong những năm 1930 với những thi sĩ của "Phong Trào Thơ Mới". Bài thơ tám chữ nổi tiếng nhất mà tôi rất thích là bài "Hổ Nhớ Rừng" của Thế Lữ. Nhưng trong bài này, Thế Lữ thay đổi thể thơ nhiều chỗ, nhiều khi lấy cả thể tự do.  Thơ tám chữ dễ làm vì mỗi câu đủ dài để có thể diễn tả được một ý mà không bị hạn chế vì số chữ.  Luật bằng trắc cũng dễ dàng vì số chữ nhiều hơn những thể thơ khác.  Tôi không muốn viết ra đây luật bằng trắc vì không ai có thể nhớ được. Tôi chỉ khuyên các bạn là khi làm thơ, bất cứ thể thơ gì, cũng phải kiểm soát âm điệu trên bốn câu, vì âm điệu là từ bốn câu, không phải một câu.  Về luật vần, có hai cách thông dụng (thi sĩ có thể biến hóa qua nhiều cách khác, ít thông dụng hơn): 1. Cách thứ nhất: cái truyền vần từ câu này qua câu khác chỉ giới hạn ở hai câu: câu thứ nhất tự do, câu thứ hai và thứ ba cùng vần AA, câu thứ tư và thứ năm cùng vần BB, câu thứ sáu và thứ bảy cùng vần CC, ... Những vần A, B, C, ... không liên hệ với nhau: 1 2 3 4 5 6 7 8 1 2 3 4 5 6 7 A 1 2 3 4 5 6 7 A 1 2 3 4 5 6 7 B 1 2 3 4 5 6 7 B 1 2 3 4 5 6 7 C 1 2 3 4 5 6 7 C .... Thí dụ: Anh sợ lắm Em hỏi anh có yêu trường Nguyễn Huệ Sao không về thăm lại mái trường xưa ? Trường vẫn đây dù trời nắng hay mưa, Trường vẫn đó chờ anh từ dạo ấy. Em hỏi thật có bao giờ anh thấy Lòng bâng khuâng dù chỉ một lần thôi Buồn mênh mang nhìn ngày tháng êm trôi Và nhung nhớ và tiếc thương trường cũ ? Anh sợ lắm, sợ trong từng giấc ngủ Sợ khi về không thấy mái trường yêu Rồi lang thang, thất vọng biết bao nhiêu Như Từ Thức không tìm ra làng cũ. (DTH, 10/2016) 2. Cách thứ hai: Chữ cuối của câu thứ nhất cùng vần với chữ thứ năm của câu thứ hai, chữ thứ tám của câu thứ hai cùng vần với chữ thứ tám của câu thứ ba, chữ thứ tám của câu thứ ba cùng vần với chữ thứ năm của câu thứ tư,  ... 1 2 3 4 5 6 7 A 1 2 3 4 A 6 7 B 1 2 3 4 5 6 7 B 1 2 3 4 B 6 7 C 1 2 3 4 5 6 7 C 1 2 3 4 C 6 7 D .... So với luật vần thứ nhất, luật vần này khó hơn vì phải truyền vần trên ba câu  (nhìn vần B và vần C trên đây), thay vì hai câu nhưng trong luật thứ nhất.  Thí dụ: Thôi anh hứa sẽ làm thơ kiêu hãnh Ngập tình yêu xa lánh mọi buồn phiền Vần thơ hồng tựa ánh sáng thần tiên Đưa em đến cõi thiên đường ân ái (DTH, trích TRÁCH MÓC) Rất nhiều bạn làm thơ tám chữ với âm điệu hay vì luật bằng trắc đúng, nhưng không đúng vần.   Tôi làm thơ, tôi biết là luật vần sẽ giới hạn ý thơ, nhưng có nhiều khi tìm ra một chữ hợp vần đưa tôi đến một ý thơ mới mà tôi không nghĩ đến.   Hôm nay tôi chia sẻ với các bạn bài tám chữ dưới đây làm với luật vần thứ nhất AABBCC....  THỜI GIAN LỊM CHẾT  Xin em hiểu muôn mộng tình khép kín Vạn nồng nàn câm nín của lòng anh Dù những khi nhìn ánh mắt long lanh Anh rạo rực nhưng anh vờ băng giá Vì anh biết tình em như biển cả Em thơ ngây em mơ mộng ngàn cao Dù yêu em lòng gợn sóng lao xao Anh sẽ để cho thời gian lịm chết Bởi tình ái như khói mờ tụ kết Và yêu đương như nhịp điệu cây rừng Hãy lắng tai nghe im lặng tưng bừng Hãy nín thở nhìn khói tình vương vất Đừng chạm mạnh khói tan tình vụt mất Đừng nói gì để thấy nhịp con tim Rồi ngày sau trong mù mịt kiếm tìm Em sẽ gặp êm êm vùng kỷ niệm. Diệp Thế Hùng