'TÌNH GIÀ" (Ngô Tằng Giao)

Bài thơ “Tình Già” của nhà văn nhà thơ Phan Khôi là một bài
thơ nổi tiếng được công bố lần đầu năm 1932. Tác phẩm này
được xem như là bài thơ tự do đầu tiên mở đường cho phong
trào Thơ Mới ở Việt Nam. Bài thơ nói về một chuyện tình
đôi lứa, yêu nhau tha thiết, cùng thề non hẹn biển. Nhưng sự
đời khiến cho họ phải xa nhau. 24 năm sau, họ tình cờ gặp
mặt nhau và chỉ biết liếc nhìn nhau:

    “Hai mươi bốn năm sau.

Tình cờ đất khách gặp nhau.

Đôi cái đầu đều bạc.

Nếu chẳng quen lung đố nhìn ra được.

Ôn chuyện cũ mà thôi.

Liếc đưa nhau đi rồi,

Con mắt còn có đuôi.”

Ngày nay khi nhớ tới bài thơ “Tình Già” nói trên khiến
nhiều người lại ngậm ngùi vì chuyện vợ chồng trẻ chia tay
nhau được coi là… chuyện dài “nhân dân tự vệ.” Nhiều trai
trẻ than rằng mối tình đẹp với "con nai vàng ngơ ngác" buổi
ban đầu tan mất rồi? Chẳng còn bóng dáng con nai vàng ngơ
ngác đâu cả. Sau khi cưới nàng về được một thời gian chỉ
thấy… con sư tử Hà Đông xuất hiện mà thôi!

Người ta còn nhắc chuyện ở nước Cu Ba rằng ông chồng
thú nhận: “Hôn nhân là một điếu xì gà. Càng ngon ta càng
hút nhiều, càng hút nhiều càng ngắn đi!”. Thời vợ ông ấy nói:
“Hôn nhân đúng là một điều xì gà, và tất cả có thể đốt cháy
chỉ bằng một que diêm thôi!”.

Đấy là chuyện thường tình của bọn trẻ! Nhưng chuyện vợ
chồng già mà còn bỏ nhau khiến nhiều người lấy làm lạ.
Người ta vẫn cứ nghĩ rằng sau hôn nhân, nhất là khi về già,
dù hai vợ chồng có trở nên hai mặt của một đồng tiền, tuy
không nhìn nhau nữa nhưng cũng vẫn kề lưng nhau chứ? Lời
cựu Phó Tổng Thống Al Gore đấy! (After marriage, husband
and wife become two sides of a coin; they just can't face each
other, but still they stay together).

Nhưng hiện nay điều đó không còn là... chân lý nữa rồi vì
tại Hoa Kỳ, tin vợ chồng cựu Phó Tổng Thống Al Gore &
Tipper chia tay sau 40 năm mặn nồng chăn gối cũng đã làm
nhiều người thắc mắc ("40 more years? Not for Al and Tipper
Gore, who've announced their separation")  Rồi sau đó lại có
tin ông Tổng Thống Putin của nước Nga cũng vừa ly dị vợ
sau đúng… 30 năm thành hôn. Lấy nhau tháng 7-1983, tan
hàng tháng 6-2013 (Putin announced that their marriage was
over).

Nhân đó có người còn kể chuyện nằm mơ thấy người bạn
thân qua đời hiện về khoe rằng: “Tớ được đưa ra trước tòa
phán xét của Thượng Đế. Có tiếng loa: ‘Ai có vợ, và đã sống
với vợ từ 30 năm trở lên, hãy đứng sang bên phải!’ Tớ theo
tiếng loa, chạy vội đứng sang bên phải. Đông người lắm! Ai
trông cũng thiểu não quá sức. Chừng mấy phút sau, bỗng lại
nghe có tiếng vọng từ trên trời cao: ‘Các con yêu quý, lúc
còn sống, các con có vợ và đã ở với vợ được trên 30 năm,
như thế các con được coi như đã ở luyện ngục cả mấy trăm
năm rồi, các con coi như đã gột được sạch mọi tội lỗi và đáng
được lên Thiên Đàng ngay lập tức để hưởng Thiên Nhan
Chúa!’. Tớ mừng quá xá!”.

Ngày nay tại các xã hội Tây phương, vụ vợ chồng già bỏ
nhau sau ba, bốn chục năm sống chung trong hòa bình chen
lẫn với chiến tranh lạnh cũng đã trở nên khá quen thuộc. Đối
với các cặp vợ chồng già Việt Nam thì không rõ lắm, nhưng
có nhiều người “báo cáo” rằng cảnh khá phổ biến là khi ông
leo lên tầng trên thì bà xuống tầng dưới; ông chuồn vào trong
phòng ngồi gõ computer check “meo” thì bà né ra ngoài
phòng khách một mình ngồi xem TV, Asia hay Thúy Nga
Paris By Night hoặc phim bộ… Đại Hàn; bà cất giọng lải
nhải thì ông làm thinh như đang tập trung tâm trí vào cõi…
thiền.

Theo Giáo sư Pepper Schwartz của đại học Sociology Univ
of Washington, các cặp vợ chồng già tưởng họ hiểu rõ nhau
hơn theo năm tháng, xích lại gần nhau hơn theo thời gian
nhưng thật sự ra không phải như vậy đâu. Không ai hiểu ai
hết. Giáo sư Schwattz cho rằng ngày nay tiến bộ khoa học và
ngành y khoa đã giúp con người sống thọ hơn xưa rất nhiều.
Những năm bonus dư thừa đã tạo điều kiện cho quý cụ ông
và cụ bà có cơ hội để hưởng thụ cuộc sống cho đúng nghĩa
của nó.

Theo US Census thì lối 50 phần trăm các cặp vợ chồng già
đã quyết định chọn giải pháp rã đám. Tây họ gọi những
chuyện bực dọc qua lại giữa ông và bà là những “irritants”
(nhức nhối) làm hại thần kinh. Ngày nay ly dị không còn
được xem như vấn đề “taboo” (cấm kỵ) nữa. Các cặp vợ
chồng già có khuynh hướng bắt chước bọn trẻ, ở không được
thì “Bye! Bye!” bỏ nhau. Xưa các cụ phải chịu đựng để tránh
rắc rối cũng như để giữ thể diện gia đình và muốn được bình
an cho đến lúc qua đời. Ngày nay họ nghĩ rằng mình chỉ có
một đời sống mà thôi, tội gì không sống cho đáng sống.

Cần kể thêm ở đây về trường hợp của cụ ông Lawrence
John Ripple 71 tuổi. Một ngày đẹp trời vào tháng 9 năm 2016
cụ bước chân vào một nhà băng ở Kansas City và đưa cho
người thâu ngân một mảnh giấy trong đó có ghi rõ: “Tôi có
súng đấy hãy đưa ngay tiền mặt cho tôi!”. Nhân viên ngân
hàng vội gom tiền đưa cho cụ tổng cộng là 2,924 đồng. Lấy
được tiền rồi thay vì bỏ chạy thì cụ lại ra ngồi ngoài hành
lang vẫn còn ở trong nhà băng (to a lobby area still inside the
bank) và chờ nhân viên cộng lực tới bắt mình. Cụ cho biết lý
do cướp ngân hàng là để muốn được vào tù và thoát ly khỏi
bà vợ. Cụ khai là cuộc sống chung của cụ gay cấn quá. Hôm
đó sau khi cãi cọ với bà vợ ở nhà cụ bèn lấy một mảnh giấy
và viết những hàng chữ cướp nhà băng như kể trên ngay
trước mặt bà vợ và nói cụ thà vào ở trong tù còn sướng hơn
ở chung nhà với bà vợ. Cụ sau đó thực hiện vụ cướp này.
Cụ bị tòa tuyên phạt sáu tháng bị giam giữ trong nhà và 50
giờ làm việc công ích (Man Gets Home Confinement After
Robbing Bank to Get Away from Wife.)

    Oscar Wilde từng nói: “Ðàn ông lập gia đình vì mỏi mệt,
đàn bà vì tò mò, cả hai đều thất vọng.” Nhưng tuy nói thế
chứ thời nay người ta vẫn thấy còn có những cảnh “chồng
già vợ trẻ là tiên”. Điển hình là cụ ông triệu phú Hugh
Hefner trùm tạp chí Playboy đón năm mới 2013 bằng lễ cưới
với người tình trẻ kém cụ chỉ có… 60 tuổi thôi. Cụ 86 trong
khi Crystal Harris mới 26. Không lâu sau đám cưới, có
nguồn tin cho biết, cặp vợ chồng chênh lệch tuổi tác nhất
làng giải trí thế giới này lại còn mong muốn sớm có con
chung. Cụ này khoe đã từng  ngủ  với  hơn 1.000 phụ nữ.
Buồn thay cụ đã qua đời ở tuổi 91 tại biệt thự Playboy trị giá
200 triệu USD ở Los Angeles.

Vào năm 2014 người mẫu Cathy Schmitz, 24 tuổi, của
Playboy kết hôn với tỷ phú người Áo Richard Lugner 81
tuổi. Nàng từng tuyên bố là tình yêu bất phân tuổi tác
“Love knows no age.”

Lại nữa, nào là cuộc hôn nhân của nữ danh ca Celine Dion,
44 tuổi và Rene Angelil, 70 tuổi đã kéo dài tới 19 năm.
Rene Angelil là người quản lý của Celine Dion từ khi nàng
mới 12 tuổi. Nào là  đạo diễn Clint Eastwood, 82 tuổi có vợ
là phóng viên người Mỹ Dina Ruiz Eastwood, 47 tuổi. Họ
kết hôn năm 1996. Cũng phải kể tới chuyện diễn viên Dick
Van Dyke, 86 tuổi, kết hôn với chuyên gia trang điểm Arlene
Silver, 40 tuổi, vào tháng 3-2012.

Tuổi tuy già nhưng máu ghen đôi khi thời vẫn còn nguyên
như hồi trẻ. Báo The Telegraph tại nước Anh đưa tin một cụ
ông nộp đơn ly dị sau khi khám phá những lá thư trong cuộc
tư tình của bà vợ mình hơn 60 năm trước. Hồ sơ toà án ghi
nguyên đơn tên gọi là Antonio C, 99 tuổi và vợ là Rosa C,
96 tuổi. Hai người chung sống với nhau từ 77 năm trước.
Theo nguồn tin UPI, cụ bà thú nhận chuyện ngoại tình nhưng
không thể thuyết phục cụ ông ở lại. Hai cụ có 5 con, 12 cháu
và 1 chắt. Đây là trường hợp ly dị cao tuổi nhất thế giới -
kỷ lục trước, năm 2009, là giữa một đôi vợ chồng người Anh
98 tuổi.

Thêm một nguồn tin từ Kanagawa cho biết một bà cụ sống
tại Nhật đã bị bắt sau khi đánh chồng mình đến chết. Theo đó,
cụ bà Yoshiko Suzuki, 79 tuổi, đã dùng một cây gậy dài để
đánh chồng mình, cụ ông Masaharu, 79 tuổi, cho đến chết
vào một buổi tối khi hai vợ chông đang ở nhà riêng. Nguyên
nhân được cho là vì cụ bà tức giận khi tranh cãi với chồng về
việc cụ ông đã ngoại tình với một phụ nữ khác từ cách đây
40 năm và vì thế ông đã bị mất việc.

Trước đó cảnh sát cũng đã từng phải can thiệp một vụ tranh
cãi dữ dội giữa hai cụ vào năm ngoái. Cặp vợ chồng già này
hiện đang sống với con gái 43 tuổi, người đã đi ra ngoài vào
buổi tối xảy ra sự việc. Bà Yoshiko hiện đang bị giam và đối
mặt với tội đánh chết người.

Nhân nói chuyện “tình già” cũng không nên chỉ đề cập tới
trường hợp các cụ ông tóc bạc lấy vợ “nhí” mà cần kể thêm ở
đây một chuyện yêu đương tại Pháp, chàng trẻ và nàng già
hơn chàng. Xin nhìn vào cuộc đời tổng thống nước Pháp thời
nay là Emmanuel Macron. Chàng mới được đắc cử vào năm
2017 và là vị tổng thống trẻ nhất nước Pháp. Còn quá trẻ vì
chỉ mới 39 tuổi đầu. Chàng kết hôn với bà Brigitte Trogneux,
lớn hơn chàng những… 24 tuổi. Bà là cô giáo cũ của chàng
tại trường trung học. Hai người gặp nhau lần đầu khi chàng
còn là một học sinh 15 tuổi trong lớp học của bà. Bà là cô
giáo, nhưng họ chỉ chính thức hẹn hò khi chàng được 18 tuổi
(lại thêm chuyện thuộc loại “Vòng tay học trò” đây mà!) Cả
hai ở với nhau rồi kết hôn vào năm 2007 nhưng cả chục năm
nay mà chưa có con chung. Còn bà vợ chàng thời đã có sẵn
ba người con riêng từ cuộc hôn nhân trước trong đó người
con trai lớn tuổi nhất, lại lớn hơn Macron tới 3 tuổi.

Tin từ Paris năm 2017 còn cho biết là Emmanuel Macron
bị đả kích về chi phí trang điểm cho tổng thống là 26,000 euro
tương đương 30,700 đô la. Chi phí này gồm cả lương cho
một chuyên viên trang điểm đi theo tổng thống mỗi khi ông
xuất hiện trên đài truyền hình hay công du ngoại quốc.

Xin đừng quên một ngạn ngữ của người Mỹ: “Người khéo
ngoại giao là người đàn ông luôn nhớ ngày sinh nhật của đàn
bà, nhưng đừng bao giờ nhớ tuổi của người đó.” Và Goethe,
được coi là một trong những vĩ nhân trong nền văn chương
thế giới, cũng khuyên mấy ông bạn già là: “Đừng nên để tuổi
tác làm mình buồn. Tóc bạc trắng hay không ta vẫn là một
tình nhân” (Don’t let age get you down. White hair or not.
You can still be a lover.) Không biết có phải những “tư tưởng
nhớn” thường gặp nhau không mà các nhà thơ của nước ta
cũng đã từng thổ lộ bằng thơ:

“Tình không tuổi và Xuân không ngày tháng”

(Xuân Diệu)

“Tuổi đó tuổi vàng hay tuổi ngọc;

Yêu nhau ai tính tuổi bao giờ”

(Vũ Hoàng Chương)

Và cuối năm 2017 theo tờ báo Thaivisa ở Thái Lan, bà
Sompong Chomphupraphet, 65 tuổi đang gây chú ý khắp
mạng xã hội nước này khi treo tấm biển tuyển bạn trai trước
cổng nhà. Bà viết trên bảng: "Nữ 65 tuổi cần một bạn trai
60-70 tuổi, đã về hưu và có lương, tốt bụng, chân thành và
khỏe mạnh. Ai quan tâm xin liên hệ tại đây".

Cuối cùng xin kể chuyện về hai tù nhân, một già 90 tuổi,
một trẻ khoảng hai mươi mấy, ngồi hàn huyên tâm sự. Cụ tù
già hỏi: “Mầy làm gì mà bị ở tù thế?” Anh tù trẻ đáp lời:
“Con bỏ dzợ...” Cụ tù già ngắt lời: “Tao chưa nghe luật pháp
nào lạ kỳ vậy, bỏ dzợ mà cũng đi tù à?” Anh tù trẻ: “Con
chưa nói dứt mà cụ nhảy dzô miệng con. Con bỏ dzợ con từ
trên lầu ba xuống đất, cụ nội à! Còn cụ sao đi tù dzậy?”

Cụ tù già: “Tao bị con nhỏ trong xóm, đáng tuổi cháu nội,
thưa tội hiếp dâm nó.” Anh tù trẻ: “Chời! Cụ còn xí quách
đâu nữa mà hiếp dâm!” Cụ tù già: “Thế mới có chiệng, bị
người ta chê tao già, cho nên lúc con nhỏ hàng xóm vu khống,
tao mừng quá nhận tội luôn. Cho con đào tao nó tởn...
hì hì hì!”

LS. NGÔ TẰNG GIAO

Trích “CHUYỆN PHIẾM PHÁP LUẬT”

Xuất bản 2018, Virginia)