Khi tóc không còn
xanh…
Tôi thu xếp ít quần áo
và vài thứ lặt vặt cần thiết vào trong chiếc va ly nhỏ, sửa soạn cho một chuyến
đi vài ngày. Bác ruột tôi vừa qua đời tại thành phố Wichita, tiểu bang Kansas.
Gia đình bác mới từ Washington D.C. dọn về đây được mấy tháng nay. Lòng tôi
buồn vời vợi đang nghĩ nên nói cách nào cho đám anh chị em họ của tôi về
chuyện của gia đình mình đang đến hồi sụp đổ khi mà bấy lâu nay họ chỉ thấy tôi
khoe ra bên ngoài một màu hạnh phúc?
Chồng tôi về tới nhà,
thấy tôi bên chiếc va ly anh chỉ hỏi một cách bình thường:
- Em sắp đi đâu?
- Bác Lân em vừa
qua đời, em phải về tham dự tang lễ.
Anh lạnh lùng, ngắn
gọn:
- Cho anh gởi lời
chia buồn đến họ.
Chúng tôi đang làm đơn
ly hôn. Anh, người đàn ông thành đạt của tôi cũng là một người bay bướm trăng
hoa. Suốt thời gian 20 năm chung sống tôi đã cố gắng chịu đựng vì các con, vì
muốn gìn giữ tài sản của gia đình không thể để mất vào tay người đàn bà
khác. Nhưng cho tới hôm nay thì sức chịu đựng của tôi đã cạn kiệt, như
giòng nước lũ làm vỡ bờ chảy xối xả những giận hờn và tủi nhục. Anh đã lừa dối
tôi, có một tình yêu khác với một cô gái trẻ đẹp, chính anh thẳng thắn đề nghị
ly hôn tôi để cưới cô gái đó làm vợ.
Note: hình trong bài là minh họa
Sau những ngày tang lễ
bác và những lần tâm sự với các anh chị họ về tình trạng gia đình của tôi hiện
nay. Các anh chị đều nói hạnh phúc của tôi không thể cứu vãn được nữa, chia tay
là giải thoát cho cả hai. Khi đã chia sẻ được những điều đau khổ tôi thấy
nhẹ lòng.
Wichita thành phố
không qúa lớn cũng không qúa nhỏ và cũng chẳng có gì hấp dẫn tôi vào lúc này,
mà còn hai ngày nữa tôi mới phải trở về nhà, dù là ngôi nhà bất hạnh, có người
đàn ông tôi từng yêu thương, qúy trọng, nay đã quay mặt phản bội hất hủi tôi.
Đến tiểu bang Kansas,
thành phố Wichita lại không xa mấy thành phố Liberal, chỉ 4 tiếng lái xe, làm
tôi bỗng dưng tha thiết nhớ đến thành phố Liberal nghèo nàn nhỏ bé với khỏang
15 ngàn dân, nơi mà ngày đầu tiên đến Mỹ gia đình chúng tôi đã ở đây và trong
ký ức tôi cũng nhớ đến John, người bạn thân thuở đó. Thuở tôi mới 15 tuổi.
Gia đình chúng tôi đi
vượt biển, đến trại tị nạn Bidong, Mã Lai. Sau 9 tháng gia đình chúng tôi đến
Mỹ nhờ sự bảo trợ của một gia đình người Mỹ. Đó là ông bà Smith, nhà truyền
giáo, họ chỉ có 1 người con trai, anh tên John, lớn hơn tôi 1 tuổi. Năm ấy anh
16 mà đã phổng phao, đẹp trai cao ráo.
Nhà chúng tôi ở không
xa căn nhà của ông bà Smith, nơi hứơng Nam của thành phố Liberal. Nhà ông bà
Smith đúng là một căn nhà nông thôn, mảnh sân rất to rộng phía trưóc trồng trọt
dưa hấu, xung quanh nhà những cây lê, cây táo và cây đào lần lượt thi nhau nở
hoa. Nhưng được trồng nhiều nhất là cây táo. Tôi không có ai để chơi ngoài
John hay sang nhà trò chuyện, mấy đứa em tôi cũng thích xúm vào hóng chuyện và
cũng là cách để chúng tôi tập luyện tiếng Anh. Thỉnh thoảng tôi cũng chạy sang
nhà John, nhất là vào những lúc cây có trái chín trên cành. Ôi, tôi mê
những cây táo vào mùa thu qúa, có loại mọc thẳng, cành vươn cao và trái cũng ở
trên cao, có loại cành mềm, khi đậu trái thì chĩu cành lòa xòa sát xuống đất
đến nỗi tôi chỉ việc ngồi xổm mà tha hồ hái trái.
Lại còn vườn dưa hấu
trước sân tôi hay cùng John háo hức vạch tìm trong đám lá những trái dưa hấu
nhỏ vừa hiện ra và thích thú theo dõi chúng cho đến khi lớn lên to tròn vươn
lên khỏi đám lá. Không gì ngon ngọt bằng trái dưa hấu vừa cắt cuống trong vườn,
bổ ra ăn ngay tại chỗ trong một buổi trưa hè mà John thường làm cho hai đứa
cùng ăn.
John nói chuyện với
tôi đủ thứ, từ những chuyện hàng ngày của anh cho đến những ước mơ mai sau, anh
lấy vợ thì sẽ về sống ở một nông trại. Anh say sưa tả cái nông trại của gia
đình anh trước kia ở tiểu bang Texas, có một căn nhà gỗ bề ngang dài, bên cạnh
là chuồng bò bằng hàng rào gỗ sơ sài. Anh khoe biết cách vắt sữa bò. Anh
đã chạy rong trên cánh đồng cỏ khô hay đi trên con đường đất mà mỗi khi gío mùa
hè lồng lộng thổi làm tung bụi mịt mù và cả những khi mấy con bò đua nhau về
chuồng cũng làm bụi mù tung lên như gío đã thổi.
Đất Texas có nhiều nơi
khô cằn gần như sa mạc, cả mấy chục acre đất nhà anh với nhiều bụi xương rồng
rải rác và những bụi cây đã là to lớn vĩ đại với thằng bé lên 10 như anh thuở
đó. Anh yêu thích ở nông trại, một trời một cõi như của riêng
mình. Tôi cũng say sưa nghe John kể, như đi lạc vào một cảnh trong phim
ảnh, vì nó xa lạ với tôi, chứ tôi chẳng đời nào thích sống ở những nơi khỉ ho
cò gáy như thế.
Tôi luôn mơ nước Mỹ
với những thành phố nhộn nhịp phồn hoa như New York mà tôi đã thấy trong phim
ảnh làm tôi thích thú, tôi sẽ dạo bước trên những vỉa hè có những cửa hàng sang
trọng. Cuộc sống sẽ là một chuỗi ngày vui.
Hai năm sống ở Liberal
thì cha mẹ tôi quyết định sẽ dọn đi tiểu bang khác, vì tương lai của mấy chị em
tôi, để chúng tôi được sống ở thành phố lớn, học ngôi trường lớn và có cộng
đồng người Việt Nam đông hơn. Tôi qúa chán thành phố Liberal nhỏ bé này rồi và
đã đợi chờ quyết định này của cha mẹ từ lâu. Thành phố gì mà chỉ có 1 phi
trường nhỏ xíu, chỉ đủ cho mấy chiếc máy bay nhỏ thỉnh thoảng đến rồi đi, lặng
lẽ, buồn hiu. Muốn đầy đủ tiện nghi, người ta phải đến phi trường ở thành phố
Wichita hay Amarillo.
Ngay chiều hôm đó, tôi
hí hửng chạy sang nhà John để báo tin vui này. Đó là một buổi chiều mùa hè đầy
nắng. Tôi quen thuộc thò tay vào trong mở chốt cánh cổng rào bằng gỗ ngoài
sân, mỗi lần đến nhà John tôi đều nhanh nhẩu làm thế, tự nhiên như nhà mình, và
đi bộ trên con đường dài mà hai bên là vườn dưa hấu đang độ chín, trước khi đến
căn nhà nhỏ bằng gỗ khiêm nhường. May qúa John có nhà, mà mấy khi John đi
vắng đâu, anh thích ở nhà giúp cha mẹ làm vườn, ngoài những khi thỉnh thoảng
theo cha mẹ đi truyền đạo trong thành phố vào dịp cuối tuần.
Trời nắng nên tôi và
John không hẹn mà cùng bước về phía những cây táo trồng quanh mảnh sân
trước, nơi mà chúng tôi thường đến đó tán gẫu và ngắm hoa táo nở đẹp vào tháng
năm hay hái táo vào cuối tháng chín, cùng ăn, cùng chia nhau nếm thử quả táo
ngọt với niềm vui thích. Tới một cây táo to lớn, cành rậm rạp, tháng này
táo đang kết trái sau một mùa hoa xum xuê. John ngồi xuống trước rồi đến tôi.
Tôi chẳng thèm ngắm những trái táo xanh nhỏ dễ thương trên cành mà lên tiếng
hớn hở khoe ngay:
- Anh John ơi,
gia đình tôi sắp rời khỏi thành phố này rồi.
Mặt Johm hoảng hốt như
vừa nghe một tin kinh khủng lắm:
- Sao? Em sẽ
đi…có thật không?
- Thật đấy, bố
tôi nói cuối tuần này sẽ dọn đi. Ngày mai cha mẹ tôi sẽ sang từ gĩa cha mẹ anh.
Bây giờ tôi cũng sang để chào tạm biệt anh.
Giọng John vẫn bàng
hoàng:
- Em sẽ trở lại
đây không?
Thấy gương mặt buồn lo
của John, tôi tội nghiệp hứa liều không cần suy nghĩ:
- Chắc chắn tôi
sẽ trở lại thăm John và cha mẹ của John chứ. Vì cha mẹ John là người đã giúp đỡ
gia đình tôi rất nhiều khi mới đặt chân đến Mỹ mà.
John bỗng vụt đứng
dậy:
- Hãy đợi anh ở
đây, anh sẽ trở lại ngay trong giây lát.
John chạy bay vào nhà
và lại chạy bay ra chỗ cây táo, không để tôi phải đợi lâu, anh đưa cho tôi một
mảnh giấy nhỏ có ghi sẵn tên John và số điện thoại nhà anh, mà chắc là anh vừa
ghi vội, giọng anh tha thiết như năn nỉ:
- Em hãy giữ lấy
số điện thoại này, khi nào đến nơi ở mới thì liên lạc với anh. Em hứa đi!
Tôi cảm động, một lần
nữa tôi hứa liều:
- Vâng, khi có
nơi ở mới tôi sẽ gọi cho anh.
- Đừng thất lạc
nhau nhé. Em hứa đi!
- Vâng, không bao
giờ !
Nhưng khi đến
California thì tôi bận rộn với cuộc sống mới và những lời hứa vội vàng với John
bỗng chỉ là một trò đùa, tôi vứt đi mảnh giấy mà anh đã kỳ vọng trao vào tay
tôi, đã dặn dò tôi và chắc là đã chờ đợi mỏi mòn kể từ ngày tôi rời thành phố
nhỏ. Nối lại nhịp cầu liên lạc với John làm gì trong khi ở cái tuổi 17 tôi
mơ hồ hiểu John đã yêu thích tôi, mà tôi dù có cảm tình với anh thì tôi cũng
không thể nào lấy anh, vì mộng ước của anh và tôi hoàn toàn trái ngược. Đành
rằng gia đình anh là người ơn của gia đình tôi, họ hiền lành đạo đức, John sẽ
là người chồng, người cha tốt như tấm gương của cha mẹ anh, nhưng tôi không thể
lấy người chồng ít học làm nông trại và tôi chỉ quanh quẩn sống với chồng trong
mấy chục acre đất hoang vu, chốn đồng khô cỏ cháy với mấy con gà, con bò như
anh đã vẽ ra.
Tôi đã từng nghe
chuyện nhà nông khốn khổ, trồng 1 acre bắp chỉ bán được khỏang 80 đồng theo gía
sỉ, hay những vụ cam trúng mùa ở Florida, gía cam bán ra mà như cho không, chỉ
50 cent cho một thùng cam và những vụ khoai tây trúng mùa ở Idaho cũng xuống
gía rẻ bèo như thế. Giấc mơ tuổi mới lớn của tôi là giàu sang phú qúy, lấy
người chồng có địa vị, học cao hiểu rộng. Ở thành phố mới tôi đã miệt mài
học hành, chính bản thân tôi cũng sẽ vươn cao. Sau khi tốt nghiệp đại học, tôi
đi làm và kén chọn người chồng tương lai. Tôi đã bỏ qua nhiều cơ hội lập gia
đình vì chê họ không xứng đáng với tôi, cho đến khi gặp người chồng hiện tại.
Năm ấy tôi đã 30 tuổi, chồng tôi là một người thành đạt trong học vấn và trong
kinh doanh. Tôi đã đạt được ước mơ và vui hưởng hạnh phúc trong những năm
đầu.
Vì rảnh rỗi và tò mò
tôi quyết định thuê xe để lái từ thành phố Wichita đến thăm thành phố Liberal,
nói cho đúng hơn để thăm lại gia đình ông bà Smith và John của ngày xưa xem họ
thế nào? Tôi hình dung ra ông bà Smith đã già, họ đã nghỉ hưu không đi
truyền giáo nữa. Còn John đã có vợ con và đang sống ở một trang trại nào
đó, anh John sẽ là hình ảnh ông Smith nông dân chất phác và hiền hậu ngày
xưa, anh chăm chỉ lao động nuôi bò, trồng trọt, các con anh sống và lớn lên ở
nông trại, chúng biết cách vắt sữa bò và bám lấy nông trại không dám đi đâu xa
giống như anh.
Sau 4 giờ lái xe, tôi
đã trở về nơi chốn cũ. Thành phố nhỏ, đường kính lớn khỏang hai miles thì
có gì là khó mà không tìm ra ngôi nhà của ông bà Smith nơi cuối phố, dù tôi đã
xa cách 30 mấy năm rồi. Nhưng tôi vẫn hỏi thăm, có vẻ như gia đình Smith
có uy tín với cư dân ở đây lắm. Người ta nói nhà Smith vẫn ở chỗ cũ. Khi
tôi xuống xe, đứng ngẩn ngơ nơi cánh cổng rào gỗ năm xưa, bỗng thấy ngậm ngùi,
có thể cánh cổng gỗ đã từng hư cũ, từng được thay đổi, làm lại cái khác nhiều
lần rồi, và cái chốt mở cửa không phải là miếng gỗ mà tay tôi đã từng chạm vào
năm xưa, nhưng vẫn giống thế, và như thể vẫn chờ đợi tôi trở về để chạm tay
vào. Tôi run run thò tay vào mở chốt cửa, lại ngậm ngùi hơn vì ngẫu nhiên
bây giờ đang là mùa hè, hai bên lối đi của mảnh sân vẫn trồng dưa hấu, lá xanh
rậm rạp và xung quanh vẫn là những cây đào, cây lê, cây táo…dù có thể những
loại cây này năm xưa đã gìa, đã cằn cỗi, được thay thế bằng những cây
trồng sau này. Thế giới đổi thay bao nhiêu thứ mà nhà ông bà Smith dường
như không hề thay đổi. Khu vườn của họ vẫn là những hình ảnh cũ.
Tôi đi vội trên con
đường dài, hồi hộp nhìn chăm chăm vào ngôi nhà trước mặt đang đóng cửa, không
còn tâm trí nào nhìn ngắm vườn dưa hấu xem có nhiều trái hay không. Rồi tôi gõ
cửa và chờ đợi. Mãi sau mới có tiếng mở cửa, hiện ra trước mặt tôi là bà
Smith, bà đã gìa đi -dĩ nhiên- Sau vài phút ngỡ ngàng nghe tôi tự giới
thiệu thì bà đã nhận ra tôi, bà mời tôi vào nhà, rưng rưng nước mắt bà trách
móc:
- Thì ra là cô,
tại sao mãi hôm nay cô mới trở lại đây? John đã chờ đợi cô mấy năm trời.
Tôi ngạc nhiên và xúc
động, nước mắt cũng rưng rưng như bà Smith:
- Thật thế sao?
Tôi xin lỗi, tôi vô cùng xin lỗi vì đã không thực hiện điều đã hứa với John
- Cô đâu có biết,
ngay khi gia đình cô đi được một tuần là John đã chờ đợi cô gọi phone về từng
ngày. Nó luôn tin tưởng cô sẽ gọi phone cho nó và một ngày nào cô sẽ trở
về Liberal.
Bà Smith gục đầu xuống
và khóc nấc lên, kể tiếp:
- Nó đau khổ và
héo hon cho đến khi hoàn toàn tuyệt vọng…
- Trời ơi, tôi
không ngờ.
Tôi cố ngăn giòng nước
mắt, vuốt ve cánh tay bà an ủi như an ủi cho chính mình và hỏi thăm:
- Số phận tôi và
John không thể gần nhau thôi mà. Bây giờ anh ấy ra sao?
- Sau đó John lấy
vợ, Christine là con gái một nhà truyền giáo bạn thân của vợ chồng tôi, cô gái
hiền lành ngoan ngoãn và rất yêu John, đã làm lành vết thương lòng của John.
Nhà vợ chồng nó cũng ở gần đây.
- Thế anh ấy
không sống ở nông trại như anh ước mơ sao?
Bà Smith lau nước mắt,
thoáng một niềm vui:
- Đó chỉ là ước
mơ của một thằng bé tuổi vị thành niên, một thằng bé nhà quê mà suốt thời thơ
ấu sống nơi trang trại. Khi John và Christine yêu nhau, cả hai cùng vào đại
học. Họ đã tốt nghiệp y khoa và đang hành nghề bác sĩ ngay tại thành phố
Liberal này.
Tôi ngạc nhiên và vui
mừng reo lên:
- Không ngờ John
học gỉoi và có chí đến thế!
- Tôi tin là nhờ
có tình yêu của Christine.
- Với nghề nghiệp
bác sĩ cả hai vợ chồng John có thể đi đến những thành phố lớn lập nghiệp dễ
dàng, nhưng sao họ vẫn ở lại nơi đây?
- Chúng tôi đã
quen sống ở thành phố nhỏ, từ ngày ông Smith mất đi, John càng không muốn xa
mẹ. Nhưng nó dù bận hành nghề, vẫn không quên phụ giúp tôi gieo trồng và làm
vườn mỗi khi mùa Xuân về. Đó là niềm yêu thích của John, của chúng tôi.
Họ thật thủy chung,
bao năm qua vẫn ở nơi này, ở căn nhà này dù họ có điều kiện để thay đổi. Bao
năm qua họ vẫn trồng trọt làm vườn như nhà nông khi đến mùa dù họ có là ai đi
nữa. Tôi đứng dậy chào tạm biệt bà Smith. Bà bỗng nắm cánh tay tôi, lo lắng
dặn dò:
- Phải đấy, cô
nên về ngay đi và xin cô hãy hứa với tôi một điều.
Tôi nói với tất cả
chân tình:
- Tôi xin hứa bất cứ
điều gì tôi có thể.
- Cô hãy đi và
đừng bào giờ trở về đây nữa, bao nhiêu năm qua, vết thương lòng của John đã
lành. Tôi tin là John đã quên cô, nó đang sống yên vui hạnh phúc bên vợ con.
Nhưng nếu cô xuất hiện sẽ gợi lại nỗi đau cũ. Cô hãy hứa lại một lần nữa
cho tôi yên lòng.
Tôi chậm rãi nói từng
lời rõ ràng cho bà Smith nghe rõ:
- Tôi xin hứa đây
là lần cuối cùng đến đây. Thôi, xin chào bà.
Tôi đi ra cửa, bước
trên con đường thân quen của thuở tôi 17 tuổi lòng đầy kiêu kỳ tham vọng
và John 18 tuổi hãy còn ngây thơ ngốc nghếch, muốn tán tỉnh tôi mà đưa ra một
ước mơ nghèo nàn, đơn giản. Tình yêu chân thật của anh John nhà quê chẳng
mấy khi đi đâu xa khỏi cái tiểu bang Kansas với những cánh đồng lúa mì mênh
mông chỉ là một trò cười đối với tôi.
Nhưng hôm nay, ở cái
tuổi không còn trẻ nữa, khi mái tóc không còn xanh nữa, sau những vật chất phù
hoa tôi đã nếm biết bao vị đắng, trải qua bao phũ phàng của tình nghĩa vợ
chồng. Và sau cuộc trò chuyện với bà Smith, tôi chợt nhận ra một tình yêu
hồn nhiên trong sáng của John dành cho tôi. Cái hạnh phúc mà bây giờ vợ của
John đang hưởng tôi biết là vững chắc, đẹp đẽ biết bao nhiêu. Điều mà tôi không
hề có. Tôi chợt nghĩ đến mấy câu thơ tôi đã đọc đâu đó và yêu thích:
Giờ đây không có ai,
không có một tình yêu nào để cho tôi thể hiện sự thủy chung đằm thắm đơn giản
như thế… Khi ra đến ngoài cổng, tôi quay lại khép cánh cổng rào bằng gỗ.
Tôi biết mình vừa khép lại một qúa khứ, một bầu trời xanh và mất nó vĩnh viễn.
Nguyễn Thị Thanh Dương
No comments:
Post a Comment