Phép lạ
của tiếng cười
Trà
Lũ
Ông Trời
cho con người hai món quà quý giá vô cùng, đó là tình yêu và tình bạn. Cung bạn
bè trong lá số tử vi của tôi rất đẹp. Đó là mấy người bạn, thân nhau hết sức,
luôn coi nhau như ruột thịt.
Nhóm
chúng tôi thường gặp nhau mỗi tháng ít lần, nay ở nhà tôi mai ở nhà anh. Nhóm
gồm đủ thành phần, cả nam và nữ, cả Bắc lẫn Trung và Nam, cả già lẫn xồn xồn.
Đứng đầu là một cụ già, tên là cụ Chánh, chúng tôi bầu làm tiên chỉ. Chúng tôi
tự gọi mình là làng An Lạc, vì làng tôi bao giờ cũng đầy an hòa và hoan lạc.
Tôi phải dài dòng như vậy để trình các cụ một buổi sinh hoạt đặc biệt của làng
đầu mùa Xuân này.
Đó là
một buổi họp làng tại nhà cụ Chánh tiên chỉ. Phe các bà phụ trách nấu cơm, chị
chị em em ríu rít như một bầy chim. Phe liền ông chúng tôi tự phong cho mình là
các triết gia hiền nhân quân tử nên chạy vòng ngoài, kê bàn kê ghế mà thôi.
Hôm đó,
sau một bữa nhậu ngon quên chết là đến phần uống trà. Cả làng thảnh thơi vừa
nhâm nhi trà vừa nói đủ thứ chuyện. Và không ngờ một dân làng trọng tuổi tên là
ông ODP nổi hứng bàn về một vấn đề lớn, đó là tiếng cười.
Tiếng
cười là thần dược
Ông nói
mục đích cuộc đời này là đi tìm hạnh phúc và hưởng hạnh phúc. Biểu hiện của
hạnh phúc là tiếng cười. Tiếng cười đây là tiếng cười chân thực, hồn nhiên,
thoải mái, tự phát, cười giòn giã, cười ngặt nghẽo, cười bò lăn bò càng, cười
tít mắt, chứ không phải tiếng cười gượng hay xã giao.
Xưa nay
có biết bao bài nghiên cứu và đề cao giá trị của tiếng cười. Nụ cười là phương
tiện mở đầu cuộc giao tiếp mà ta không cần phải phiên dịch hay dùng ngôn ngữ để
diễn tả. Nụ cười mang ý nghĩa ta muốn nói với mọi người rằng ta hạnh phúc. Nó
hoàn toàn tự phát chứ không phải do cố gắng.
Nụ cười
tự nhiên và thành thực được biểu lộ qua miệng và khóe mắt. Nụ cười không chỉ
biểu lộ hạnh phúc của ta mà còn có khả năng tạo cảm giác hạnh phúc cho người.
Những người có cuộc sống hôn nhân hạnh phúc thì thường có nụ cười rạng rỡ hơn
những người ly thân, ly dị.
Nụ cười
vui tươi có tác động đến vùng bắp thịt quanh miệng và khu vực cơ vòng quanh
khóe mắt, nó làm cho mắt sáng lên và long lanh. Ta thấy vui hơn không những khi
cười mà cả sau khi cười.
Cha ông
chúng ta đã nói từ ngàn xưa: “Một tiếng cười bằng mười thang thuốc bổ.” Nguyệt
san lâu đời và uy tín quốc tế Reader’s Digest gọi tiếng cười là thần dược, là
thuốc tiên, “Laughter is the best medicine.”
Triết
gia Bertrand Russel nói nhiều lời chí lý về tiếng cười, như “Tiếng cười là thần
dược miễn phí nhưng vô cùng hiệu nghiệm,” hay “Tiếng cười không mất tiền mua mà
nó mua được tất cả, nó mua được sức khỏe, cả thể xác cả tinh thần, nó mua được
tình yêu, hòa khí, nó tạo được sự đoàn kết.”
Nhiều
người bi quan cho rằng cuộc đời là bể khổ, nhưng ông Trời đã cho ta thuốc thánh
để cứu khổ, đó là tiếng cười. Mẹ Teresa Calcutta đã ý thức được việc này nên
trước khi về cõi ngàn thu, Mẹ đã dặn các môn sinh: “Các con hãy cười nhiều hơn
nữa.”
Đến đây
thì tôi nhớ tới Linh Mục Maurice Chase, một linh mục nổi tiếng ở Los Angeles
thập niên 2000. Theo báo chí, trong nhiều năm, cứ mỗi sáng Chủ Nhật, dù mưa hay
nắng, ông đều đến khu vực đông người vô gia cư. Mỗi người ông tặng một đô la và
một cái vỗ vai, vừa cười ông vừa nói lời thăm hỏi.
Có người
bảo ông: “Muốn cho tiền tại sao cha cần phải tới trao tận tay cho họ?” Vị linh
mục vừa cười vừa trả lời: “Tôi không những cho họ 1 đô la mà tôi còn cho họ một
nụ cười và một câu chúc lành. Tôilàm như lời Mẹ Thánh Teresa Calcutta, muốn an
ủi người nghèo, cho tiền là một chuyện, nhưng chuyện quan trọng hơn là cười với
họ và nói lời yêu thương. Bạn để ý quan sát mà coi, đa số chúng ta chỉ bỏ
đồng bạc vào nón người vô gia cư rồi vội vã đi ngay.”
Trong
Phật Giáo tôi thích nhất tượng Đức Phật Di Lặc. Miệng cười mở rộng thật lớn của
ngài đẹp vô cùng. Một lần tôi nghe giảng pháp trên TV, tôi thấy vị hòa thượng
lặp đi lặp lại câu kệ này mà tôi rất thích, tôi đã thuộc lòng.
“Nụ
cười và hơi thở
Hai
tác phẩm tuyệt vời
Nuôi
dưỡng mầm hạnh phúc
Cho ta
và cho người.”
Về mặt
vật lý, cái gì xảy ra khi ta tức giận? Thưa, khi ta tức giận thì các bắp thịt ở
đầu, ở mặt, ở cổ căng lên; máu từ tim chạy nhiều lên mặt nên mặt ta đỏ bừng,
miệng ta ngậm lại, răng cắn vào nhau, ta thấy nghẹn ở cổ, nghẹt thở, tim ta đập
thình thình. Còn khi ta cười, nhất là khi ta cười ha hả, cười giòn, thì tất cả
các bắp thịt căng cứng đều giãn nở, miệng mở rộng, khí độc bay ra, dưỡng khí ùa
vào, máu lưu thông dễ dàng, người như tỉnh lại.
Tôi vừa
đọc một bài nghiên cứu về tiếng cười, trong đó tôi thích nhất đoạn viết rằng
tiếng cười làm đẹp da mặt, các bà các cô nhớ kỹ việc này nha. Rằng khi cười,
các cơ mặt co giãn nhịp nhàng nên cười sẽ giúp làm mờ đi các vết nhăn. Khi
cười, các cơ mặt vận động tăng cường lưu thông khí huyết góp phần làm tươi tắn
làn da. Người có tính tình vui vẻ luôn tươi cười sẽ giữ được nét mặt trẻ lâu.
Tại sao ta không chăm sóc da mặt bằng loại “mỹ phẩm” thiên nhiên, miễn phí và
hiệu nghiệm này?
Theo Bác
Sĩ William Fry của Đại Học Stanford, khi cười thì các bắp thịt ở cổ, mặt, đầu,
ngực, bụng đều hoạt động đồng loạt, và nhờ vậy mà tình trạng đau nhức của cơ
thể bớt đi. Riêng những người bị phong thấp, đau khớp xương, đau đầu nên cười
lớn tiếng.
Trong
hội nghị quốc tế về y khoa tại Montréal, Canada, hồi Tháng Sáu, 1997, phái đoàn
y khoa Oakhurst ở Los Angeles trình bày một bài rất giá trị về hiệu quả của
tiếng cười. Theo kết quả nghiên cứu của viện này thì những ai bị bệnh tim, bị
đột quỵ, mỗi ngày chỉ cần cười 15 phút thì bệnh tim không bao giờ tái phát nữa.
Chữa
bệnh bằng tiếng cười
Chuyện
xưa chép rằng, nhà bác học và triết gia Henri Bergson vì làm việc tinh thần
nhiều quá nên hay bị choáng váng, nhức đầu và ngộp thở. Ông gặp nhiều bác sĩ
nhưng căn bệnh này không hết. May thay, ông gặp được một bác sĩ chuyên ngành
chữa cho ông lành bệnh bằng thuốc tiên. Vị bác sĩ bảo ông không cần uống thuốc
gì cả, ông chỉ cần tối nào cũng đến hí viện để xem các chú hề làm trò. Ông đi
xem và cười rất nhiều. Quả nhiên ông hết bệnh.
Đây cũng
là cách chữa bệnh của ông Francois Rabelais, người Pháp ở thế kỷ 15. Ông là một
thầy tu, một văn sĩ, một chuyên viên giải phẫu. Ông chủ trương dùng tiếng cười
để chữa bệnh, trong tiếng Pháp gọi phương pháp chữa bệnh này là “le rire
rabelais.” Theo ông, chỉ có loài người mới biết cười, “le rire est le propre de
l’homme.” Cười là một đặc ân tạo hóa tặng cho con người, chúng ta hãy sử dụng
nó.
Có hai
loại cười. Loại cười chữa bệnh và mang lại hạnh phúc như trên tôi gọi là
loại A, là loại kích động tự nhiên cả tâm, cả xác ta. Trong tiếng Việt Nam có
rất nhiều từ để chỉ loại cười hạnh phúc này, như cười ha hả, cười bò lăn bò
càng, cười chảy nước mắt, cười đau cả bụng, cười vãi đái, cười tít mắt, cười
tới tận mang tai, cười đấm nhau thùm thụp, cười đập bàn đập ghế… Và loại B
tức là loại cười không phát ra từ cái tâm vui vẻ, không tự nhiên, như cười
gượng, cười giả lả, cười mỉa mai, cười nhạt, cười khinh bỉ… Đây là loại
cười tôi không có ý nói ở đây. Tôi ghét loại B này.
Ngày xưa
còn bé tôi được nhiều thầy giáo dạy câu “Un saint triste est un triste saint” mà
chả hiểu gì cả. Sao lại “Một ông thánh buồn là một ông buồn thánh?” Câu này khó
hiểu quá. Mãi gần đây thì tôi mới hiểu trọn vẹn. Câu ấy phải dịch thế này: “Một
ông thánh mà mặt mũi buồn bã là một ông thánh vất đi, chả ra cái gì cả.”
Tiếng
cười còn mang sự vui vẻ và đoàn kết đến cho tha nhân và xã hội. Hai người đang
giận nhau mà tự nhiên cùng cười lên một tiếng thì coi như sự thù hằn đã hết,
hai bên có thể bắt tay nhau làm hòa ngay. Cộng đồng gặp nhau rồi nhờ nghe mấy
chuyện vui mà cùng phá ra cười thì sự đoàn kết tự nhiên đến, bao nhiêu sai biệt
được san bằng, buổi họp đương nhiên sẽ thâu được những thành quả tích cực.
Tuy
nhiên, tiếng cười có phải là thuốc trường sinh? Khi gọi là “trường sinh” thì
mấy ông bạn già của tôi phản đối. Các ông lập luận thế này, bây giờ bọn mình đã
vào tuổi già, ông Trời cho con người ai cũng có bốn cái sướng căn bản là ăn,
ngủ, ị, và ấy. Lũ già chúng tôi hiện chỉ còn hưởng được ba cái sướng đầu, chứ
cái thứ tư thì nó biến mất từ lâu rồi. Có đúng thế không ạ?
Tôi nhớ
Giáo Sư Nguyễn Quốc Hùng kể chuyện ngày xưa bố ông nổi tiếng về hai câu thơ cực
tả tuổi già như sau: “Trên thì móm mém nhai không vỡ/ Dưới lại chun choăn nhét
chẳng vào.” Các bác cứ nghiệm mà xem, hai câu thơ này hay quá và đúng sự thực
quá chứ.
Bây giờ
bọn già chúng tôi mà trường sinh bất tử thì có ba cái sướng đầu, thiếu cái
sướng thứ tư, cái sướng tột điểm của đời người, thì trường sinh làm gì, sống mà
trên móm mém dưới chun choăn thì trường sinh mà làm chi! Bởi vậy đừng viết
tiếng cười là thuốc trường sinh. Tôi không ham trường sinh, mà chỉ nên viết
tiếng cười là thần dược, là thuốc tiên chữa được bách bệnh. Nghe có lý quá, phải
không các cụ?
Nhân hai
câu thơ nổi tiếng cực tả tuổi già trên đây tôi chợt nhớ tới một chuyện tiếu lâm
khác. Rằng có một cặp cụ già kia suốt đời sống đạo đức thánh thiện nên trong
đêm kỷ niệm 50 năm thành hôn, một bà tiên hiện ra và nói: “Vợ chồng các ngươi
đã sống tốt lành gương mẫu, vậy ta cho các ngươi hai điều ước. Nào hai ngươi
ước gì?”
Cụ ông
nhìn cụ bà rồi nói: “Con xin cho con được luôn luôn cứng rắn bền bỉ và bà già
nhà con được hết khô khan nguội lạnh.” Nghe xong, cả làng tôi vỗ tay râm ran vì
thấy lời xin của ông chồng già hay quá, có lý quá, thật là khôn ngoan và tối
cần thiết. Các cụ độc giả có nghĩ như vậy không?
Chuyện
gây ra tiếng cười nhiều vô cùng. Cụ nào hay bi quan chán đời, cụ nào gia đình
lục đục bất hòa, cụ nào tối ngủ không an giấc, xin hãy tìm tiếng cười. Đó là
thần dược.
Tiếng
cười quả là đã làm bao nhiêu phép lạ cho ta, cho tâm hồn ta, cho thân xác ta,
cho gia đình, cho cộng đồng, cho xã hội.
Kính
chúc các cụ Năm Mới Con Gà cười nhiều, nhiều hơn nữa, thuốc tiên mà.
No comments:
Post a Comment